در هشتمين آيه، به تعبير
تازهاى برخورد مىكنيم و آن پيوند و ارتباط حيات طيّبه (زندگى پاك و پاكيزه) با
اعمال صالح (و صفاتى كه سرچشمه آن اعمال است) مىباشد، مىفرمايد: «هر كس عمل صالح
انجام دهد در حالى كه مؤمن است خواه مرد باشد يا زن، به او حيات پاكيزه مىبخشيم و
پاداش آنها را به بهترين اعمالى كه انجام داده اند خواهيم داد!»
در آيات
گذشته، بيشتر تأثير اخلاق در جنبههاى زندگى اجتماعى مطرح بود، در حالى كه ظاهر
آيه مورد بحث، بيشتر جنبه زندگى فردى را مطرح مىكند، لذا مىگويد هر فرد از
انسانها مرد باشد يا زن، داراى ايمان و عمل صالح باشد، صاحب حيات طيّبه خواهد بود.
در اين آيه،
هيچ اشارهاى به اين كه منظور منحصراً «حيات طيّبه»
در قيامت است وجود ندارد، بلكه بيشتر اشاره به «حيات طيّبه» دنيا يا مفهوم عامّى
كه دنيا و آخرت را شامل بشود، دارد.
حيات طيّبه
چيست؟
- در اين كه
منظور از حيات طيّبه (زندگى پاكيزه) در اينجا چيست؟ مفسّران تفسيرهاى متعدّدى ذكر
كردهاند، بعضى آن را به معنى روزى حلال، و بعضى به قناعت و رضا به داده الهى،
بعضى به عبادت همراه با روزى حلال، بعضى به توفيق بر اطاعت فرمان الهى، تفسير
كردهاند. و بعضى هرگونه پاكيزگى از آلودگيها، ظلمها، خيانتها، عداوتها، اسارتها و
ذلّتها و طهارت و پاكيزگى و رفاه و آسايش را در مفهوم آن مندرج دانستهاند؛ ولى با
توجّه به جمله
وَلَنَجْزِيَنَّهُمْ
اجْرَهُمْ
كه ناظر به
پاداش آخرت است، بيشتر به نظر مىرسد كه «حيات طيّبه» اشاره به زندگى پاكيزه اين
دنيا باشد.
***
در نهمين آيه از آيات
مورد بحث، اعراض از ياد خدا و حالت غفلت و بى خبرى را سرچشمه «معيشت ضنك» (زندگى
تنگ و سخت) مىشمرد و مىفرمايد: «هر كس از ياد من روى گردان شود زندگى سخت و تنگى
خواهد داشت، و روز قيامت او را نابينا محشور مىكنيم.»