نام کتاب : اخلاق در قرآن نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 1 صفحه : 316
آفات الِلّسان (خطرات زبان)
همان گونه كه در بالا اشاره شده به همان نسبت كه بركات زبان و آثار سازنده آن
زياد است، آفات و گناهانى كه به وسيله آن انجام مىگيرد و آثار مخرّبى كه در فرد و
جامعه دارد بسيار زياد مىباشد.
محقّق بزرگوار مرحوم «فيض كاشانى» در كتاب «المحجّة البيضاء»، و «غزالى» در
«احياء العلوم» بحث بسيار مشروحى تحت عنوان گناهان زبان ذكر كردهاند، از جمله
غزالى بيست نوع انحراف و آفت براى زبان شمرده؛ به اين ترتيب:
1- گفتگو كردن در امورى كه به انسان مربوط نيست (و در سرنوشت او اثر مادّى و
معنوى ندارد).
2- بيهوده گويى و پرحرفى
3- گفتگو در امور گناه آلود مانند وصف مجالس شراب و قمار و زنان آلوده
4- جدال و مراء (منظور از «جدال» جرّو بحثهايىاست كه براى تحقير ديگران
انجام مىشود، و «مراء» به معنى بحثهايى است كه به عنوان اظهار فضل و برترى جويى
است.)
5- خصومت و نزاع و لجاج در كلام
6- تكلّف در سخن گفتن و تصنّع در سجع و قافيه پردازى و مانند آن
7- بد زبانى و دشنام
8- لعن كسى كه مستحقّ لعن نيست
9- غنا و اشعار (منظور اشعارى است كه محتواى باطل دارد يا با آهنگ لهوى خوانده
مىشود.)
10- مزاح و شوخىهاى ركيك و زشت
11- سخريّه و استهزاى ديگران
12- فاش كردن اسرار مردم
13- وعدههاى دروغين
14- دروغ و خبرهاى خلاف گفتن
نام کتاب : اخلاق در قرآن نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 1 صفحه : 316