منزل يازدهم، هجرت عظمى است، و آن مهاجرت از وجود خود و به فراموشى سپردن آن، و سفر به عالم وجود مطلق، و توجّه كامل به ذات پاك خداست كه در جمله‌

«وَادْخُلى جَنَّتى»

خطاب به آن شده است.

منزل دوازدهم، جهاد اعظم است كه بعد از هجرت از خويشتن، متوسّل به ذات پاك خداوند مى‌شود تا تمام آثار خودبينى در او محو و نابود گردد و قدم در بساط توحيد مطلق نهد.

بعد از پيمودن اين عوالم دوازده‌گانه وارد عالم خلوص مى‌شود، و مصداق‌

«بَلْ احْياءٌ عِنْدَ رَبِّهِمْ يُرْزَقَوُنَ»

مى‌گردد. [1]

چگونگى سير و سلوك در اين روش‌

در رساله سير و سلوك منسوب به علّامه بحرالعلوم بعد از ذكر عوالم و منازل بالا به چگونگى طى نمودن اين راه پرمشقّت و پرافتخار پرداخته و بيست و پنج دستور براى وصول به اين مقاصد بالا و والا مى‌دهد كه آنها را بطور فشرده در ذيل مى‌آوريم:

سالك الى اللَّه و رهرو راه قرب به پروردگار براى وصول به اين عوالم، بعد از آن كه اصول دين را از طرق معتبر شناخت و به فروع احكام دينى و اسلامى كاملًا آشنا شد، بار سفر مى‌بندد و به راه مى‌افتد و با انجام دستورهاى بيست و پنجگانه زير به سوى مقصد همچنان پيش مى‌رود:

اوّل، ترك آداب و عادات و رسومى است كه انسان را از پيمودن راه باز مى‌دارد و غرق در آلودگيها مى‌كند.

دوم، عزم قاطع بر پيمودن راه، كه از هيچ چيز نترسد و با استمداد از لطف خدا ترديدى به خود راه ندهد.

[1]. براى توضيح بيشتر به رساله سير و سلوك منتسب به مرحوم علّامه بحرالعلوم مراجعه شود- همانطور كه گفتيم در شمردن اين عوالم دوازده‌گاهه تفاوت مختصرى بين اين رساله و گفتار علّامه طباطبايى در رساله لبّ اللّباب مى‌باشد كه ما در واقع آنها را با هم تلفيق كرديم‌