فصل هشتم: از كجا شروع كنيم؟

تاكنون كلّياتى را درباره علم اخلاق و نتائج و آثار و انگيزه‌ها و شاخ و برگهاى ديگر آن شناخته‌ايم؛ اكنون موقع آن است كه با در دست داشتن اين اطّلاعات و آگاهيهاى كلّى، راه تهذيب نفس را شروع كنيم؛ و يا به تعبير ديگر، از مسائل ذهنى به مسائل عينى بپردازيم، و از كلّيات وارد جزئيّات شويم.

ولى در اينجا نيز لازم است توقّف كنيم و آمادگيهاى لازم را براى اين سفر روحانى فراهم سازيم، تا در مسير راه، گرفتار سرگردانى و حيرانى و بى‌برنامگى و بى‌نقشه بودن نشويم، و نيز لازم است به امور زير توجّه شود:

1- سه ديدگاه در چگونگى برخورد با مسائل اخلاقى‌

2- آيا در هر مرحله استاد و راهنمايى لازم است؟

3- نقش واعظ درون و واعظ برون‌

4- امورى كه مى‌تواند به انسان براى رسيدن به اين هدف بسيار بزرگ كمك كند؛ مانند: ياد خدا، عبادات و دعاها، و زيارات، اندرزهاى مداوم، و تلقين.

5- پاك بودن محيط