مولاى او هستم، اين على نيز مولاى اوست». معاويه! (بايد حقيقتى تلخ را اقرار كنم و آن اين كه:) من و تو و افعال و كردار ما (و كسانى كه با ما همراه بوده‌اند) در جهان آخرت در قعر آتش جهنّم خواهيم سوخت و در درك اسفل جاى خواهيم گرفت!

2. گستره عمل صالح‌

عمل صالح از نظر اسلام بسيار مهمّ و ارزشمند است، به گونه‌اى كه بيش از 70 آيه از آيات قرآن كريم در اين مورد بحث مى‌كند. عمل صالح مفهوم گسترده و فراگير و دايره وسيعى دارد و شامل هرگونه كار خيرى كه در راستاى رضاى خدا انجام شود، مى‌گردد. در روايت زيبايى از پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله و سلم كه تبيين‌كننده گستره عمل صالح است، مى‌خوانيم:

الْايمانُ بِضْعَةٌ وَ سَبْعُونَ (سِتُّونَ خ ل) شُعْبَةً اعْلاها شَهادَةُ انْ لا الهَ الَّا اللَّهُ وَ ادْناها اماطَةُ الْأذى عَنِ الطَّريقِ‌ [1]

ايمان هفتاد و چند باب (و طبق برخى از نسخه‌هاى روايت، شصت و چند باب) دارد كه افضل و برترين آن كلمه توحيد «لا الهَ الَّا اللَّه» است و كمترين حدّ آن برطرف كردن موانع از سر راه مسلمانان است.

اين روايت، علاوه بر بيان وسعت دايره عمل صالح، به اين مطلب اشاره دارد كه اسلام به كوچكترين مسائل زندگى مسلمان‌ها عنايت ويژه‌اى دارد و به مسلمانان سفارش مى‌كند كه اين امور جزئى را نيز مراعات كنند.

[1] عوالى اللّئالى، جلد اوّل، صفحه 431. روايت مذكور با كمى تفاوت در صحيح مسلم، كتاب الايمان، باب 12، حديث 58 نيز آمده است. متن آن چنين است: «الايمان بضع و سبعون، او بضع و ستّون شعبة، فافضلها قول لا اله الّا اللَّه و ادناها اماطة الاذى عن الطّريقِ و الحياء شعبة من الايمان». روايت فوق با اندكى تفاوت در مسند احمد، جلد 2، صفحه 379 نيز نقل شده است.