مؤمنين كيانند؟

سؤال: آيه شريفه نصرت در مورد چه كسى نازل شده است؟ و منظور از مؤمنين چه كسانى هستند؟

پاسخ: روايات فراوانى در اين زمينه وجود دارد، كه هم مرحوم علّامه امينى در الغدير [1] و هم نويسنده‌ احقاق الحق‌ [2]، اين روايات را ذكر كرده‌اند. اين روايات بر دو قسم است:

نخست، رواياتى كه مى‌گويد: «نخستين يار و ياور پيامبر صلى الله عليه و آله و سلم حضرت على عليه السلام است و آيه نصرت اشاره به آن حضرت دارد.

دوم، رواياتى كه درباره نصرت على عليه السلام سخن مى‌گويد، ولى در مورد تطبيق آيه نصرت بر على عليه السلام مطلبى ندارد. از هر گروه از روايات مذكور به يك روايت قناعت مى‌كنيم:

1

ابن عساكر، نويسنده كتاب‌ تاريخ دمشق‌، روايت زير را از أبو هريره‌ [3] نقل مى‌كند:

مَكْتُوبٌ عَلَى الْعَرْشِ لا الهَ الّا أنَا وَحْدى‌، لا شَريكَ لى‌، وَ مُحَمَّدٌ عَبْدى‌ [4] وَ رَسُولى‌، ايَّدْتُهُ بِعَلِىٍّ وَ ذلِكَ قَوْلُهُ «هُوَ الَّذِي أَيَّدَكَ بِنَصْرِهِ وَ بِالْمُؤْمِنِينَ‌» [5]

بر ساقه عرش اين جملات نوشته شده است: هيچ خدايى جز من كه يكتا هستم نيست، من شريكى ندارم، محمّد، بنده و فرستاده من است، و من او را به وسيله على تأييد كردم و منظور از آيه نصرت همان چيزى است كه در ساقه عرش پيرامون نصرت على آمده است.

[1] الغدير، جلد 2، صفحه 49 به بعد.

[2] احقاق الحق، جلد 3، صفحه 194 به بعد.

[3] راوى روايت مذكور تنها أبو هريره نيست، بلكه «ابن عبّاس»، «جابر» و «أنس» نيز آن را نقل كرده‌اند.

[4] مسأله عبوديّت و بندگى آن قدر مهمّ است كه در اينجا قبل از رسالت ذكر شده است، همان‌گونه كه مسلمانان در تشهّد نيز قبل از شهادت به رسالت، شهادت به بندگى آن حضرت مى‌دهند!

[5] به نقل از احقاق الحق، جلد 3، صفحه 194.