قرن 19 عقبنشينى شروع شد و به تدريج از تعداد طرفداران آن كاسته شد. (علّت
اين امر را در بحث اشكالات مادّيها خواهيد خواند.)
اساس عقايد ماترياليستها:
اساس عقايد مادّيها در چهار اصل زير خلاصه مىشود:
1. چيزى غير از مادّه و آثار آن در عالم وجود ندارد. [1]
[1]. «مادّه»: عبارت است از چيزى كه
زمان و مكان داشته و قابل تقسيم و تجزيه باشد. در طول تاريخ، تجديدنظرهايى در مورد
مادّه شد. متأخّرين مىگويند: «مادّه عبارت است از توده فشرده مادّه و قوّه».
دكتر آرانى در مورد حقيقت مادّه مىگويد: «مادّه پيوسته در تغيير است، عامل
بوجود آورنده اين تغييرات را «قوّه» مىنامند. هر دستگاه كه كارى انجام دهد،
مىگويند كه داراى انرژى است، اگرچه اينكه انواع انرژى (كار، مكانيك، حرارت، نور،
الكتريسيته و انرژى شيميايى) با هم اختلاف دارند امّا اساس آنها يكى است كه همان
وجود قوا در آحاد مادّه (تك تك مواد) است».