ناقص جرأت نمى‌كنيم كه بگوييم اين حوادث بى فايده است؛ ولى اگر بر فرض چنين باشد، چه مانعى دارد كه منظور از آن، فايده بزرگ ديگرى مانند نشان دادن نظم شگرف عالم هستى بوده باشد؟

وانگهى ما در دريايى از مواهب و نعمت‌هاى خدا غرقيم. اگر گاه و بى‌گاه بر اثر عوارضى به طور موقّت از اين مواهب محروم نشويم، چگونه ممكن است به اهميّت وجود آنها پى ببريم و از آنها قدر دانى كنيم؟ شما فكر كنيد كه اگر هيچ بيمارى در عالم وجود نداشت، ما چگونه مى‌توانستيم بفهميم كه سلامت تن چه موهبت عظيمى است؟

اگر پرده ظلمت شب نبود، چگونه مى‌توانستيم دريابيم كه امواج نور آفتاب، چه نعمت گرانبهايى است؟ اگر هر از گاهى، زمين مختصرى در زير پاى ما نمى‌لرزيد، آيا هيچ معلوم مى‌شد كه آرامش زمين يعنى چه؟ اگر گاهى خشكسالى واقع نمى‌شد آيا ممكن بود به درستى نقش اساسى باران را در زندگى خود متوجّه شويم؟

چه مانعى دارد كه هر چند وقت يك بار براى توجّه به مواهب حيات و زندگى، و قدردانى از آن مبدأ بزرگى كه آنها را به ما بخشيده است، تغيير مختصرى در آنها واقع شود و ما را به اين حقيقت بزرگ و ارزنده واقف سازد. اين تغييرات مختصر و موقّتى همان است كه ما نام آن را بلا مى‌گذاريم.

آيا با توجّه به اين نكته، اين بلاها يك درس آموزنده براى اجتماع انسانى محسوب نمى‌شوند؟ پس اگر مى‌گوييم بلاها نعمت بزرگى هستند، تعجّب نكنيد، ولى فايده اين حوادث ناگوار تنها همين نيست، بلكه فايده بزرگ ديگرى دارد كه در بحث آينده مطالعه خواهيد فرمود.

7. بانگ بيدار باش!

تاكنون پيرامون اين ايراد (چگونه وجود بلاها، آفات، بيمارى‌ها، ناكامى‌ها و ... با