مصادر و شروح آن، صاحب اين رساله و نسخه هايش در سه بخش خواهيم آورد.

1 ـ كميل بن زياد نخعى

كميل بن زياد نخعى يكى از شيعيان اميرالمؤمنين عليه السلام و همراهان وى و فرزند بزرگوارش امام حسن عليه السلام بوده است. اطلاعات گسترده و دقيقى از شرح حال او در دست نيست. سال ولادت او را مورخان معلوم نساخته اند، اما در سال وفاتش سه قول است: 1 ـ در سن هفتاد سالگى در سال 88 قمرى وفات يافت. بر اساس اين رأى ولادت او در سال هيجدهم هجرى و پس از رحلت رسول خداست. [1] 2 ـ رأى ديگر آن است كه در سال 82 قمرى در سن نودسالگى از دنيا رفت كه بر اين نظر ولادت او هشت سال قبل از هجرت يعنى سال پنج بعثت رسول خدا اتفاق افتاده است. بر اساس اين نظر، سنّ كميل هنگام رحلت پيامبر، هيجده سال بوده است. [2] 3 ـ اينكه در سن هفتاد در سال 82هجرى از دنيا رفته است كه در اين صورت ولادت او سال دوازدهم هجرت بوده است. اين نظر را زركلى در الاعلام برگزيده است [3] . پاره اى مورخان نوشته اند: كميل به دست حجاج بن يوسف ثقفى به شهادت نايل آمد. كميل مردى برجسته و اهل دقت و از