361. صحيح البخارى‌ به نقل از عكرمه، به نقل از ابن عباس: براى مردم در هر جمعه تنها يك بار سخن بگو، و اگر اصرار دارى، [فقط] دو بار باشد، و اگر بيشتر مى‌خواهى، [فقط] سه بار باشد و مردم را از قرآن ملول نكن. و اين براى تو عادت نشود كه نزد گروهى كه سرگرم گفتگوى با هم هستند، بروى و سخن آنان را ببُرى و با سخن گفتنت باعث ملول شدن آنان بشوى؛ بلكه خاموش بمان و هرگاه از تو خواستند، برايشان سخن بگو، كه در اين صورت، بدان مشتاق خواهند بود، و در دعوت، از قافيه‌پردازى اجتناب كن. من پيامبر خدا و ياران وى را ديدم كه آنها [از قافيه‌پردازى در دعوت‌] اجتناب مى‌كردند.

362. امام على عليه السلام‌ در حكمت‌هاى منسوب به ايشان: هر كس كه براى سخن تو نشاط نشان ندهد، زحمت گوش سپردن به سخنت را از او بردار.

363. امام على عليه السلام: دل‌ها را هوايى است و روى آوردنى و پشت كردنى. پس دل‌ها را آنگاه به كار گيريد كه خواهان است و روى در كار؛ چه، دل اگر به ناخواه به كارى وادار شود، كور گردد.

6/ 9 رعايت مقتضاى حال‌

364. امام على عليه السلام‌ در توصيف پيامبر صلى الله عليه و آله: طبيبى [كه بر سرِ بيماران‌] گردان است، و مرهم او [بيمارى را] بهترين درمان، و [آنجا كه دارو سودى‌

ندهد]. داغ او سوزان. آن را به هنگام حاجت بر دل‌هايى نهد كه [از ديدن حقيقت‌] نابيناست، و بر گوش‌هايى كه ناشنواست و بر زبان‌هايى كه ناگوياست. با داروى خود، دل‌هايى را جويد كه در غفلت است يا [از هجوم شبهت‌] در حيرت.