بودن، بينايى، اشتهار به شنيدن حديث، معروف بودن نَسَب و ...، لازم ندانسته‌اند.[1] در مقابل، از ابوحنيفه (80- 150 ق)[2] نقل شده كه مرد بودن، از شرايط راوى است، جز در خصوص عايشه و امّ سلمه‌[3]. نيز وى فقيه بودن راوى را در صورت مخالفت روايت راوى با قياس، شرط دانسته است‌[4]. قول نادرى نيز وجود دارد كه تعدّد را در روايت، مانند شهادت، لازم دانسته‌اند.[5]

شرايط دريافت كننده حديث‌

براى دريافت و حمل حديث، تنها شرط لازم آن است كه فرد، مميّز و ضابط باشد. بنا بر اين، روايت مسلمانى كه در حال كفر، حديث را دريافت نموده، صحيح شمرده شده و پذيرفته مى‌شود. نيز به طريق اولى، روايت مسلمان عادلى كه به هنگام دريافت حديث فاسق بوده، و نيز روايت بالغى كه به هنگام دريافت حديث، بچّه مميز بوده است.[6]

روايت اهل بدعت‌

پيش از اين در بحث شرايط راوى گفته شد كه از شرايط راوى به هنگام نقل حديث، مسلمان بودن و عدالت است و در تفسير عدالت نيز گفته شد كه آن را به‌

[1]. فتح المغيث، السخاوى، ج 1، ص 317- 318.

[2]. براى آگاهى از شرح حال وى، ر. ك: فصل ششم، ص 225.

[3]. همان، ج 1، ص 317( به نقل از ماوردى در الحاوى).

[4]

[5] 4 و. همان جا.

[6]. ر. ك: الكفاية فى علم الرواية، ص 54 و 76؛ مقدمة ابن الصلاح، ص 96- 97؛ فتح المغيث، السخاوى، ج 2، ص 6- 10؛ تدريب الراوى، ج 2، ص 3- 4.

پيش‌تر در بحث« شرايط نقل كننده روايت»، گفته شد كه روايت بچّه مميّزى كه بالغ نشده نيز به عقيده برخى، پذيرفته است.