ر . ك : ج1 ص55 (ويژگى هاى دنيا / احاطه شده به شهوات) .

ط ـ سرايى كه احوال آن ، تابع شايستگى است

1249.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله : خداوند پاكِ والا ، دنيا را به دوست و دشمن مى دهد ؛ امّا آخرت را جز به كسانى كه برگزيده و محبوب او باشند ، نمى دهد.

1250.امام باقر عليه السلام : خداوند ، دنيا را به دوست و دشمنش مى دهد ؛ امّا آخرت را جز به كسى كه دوستش مى دارد ، نمى دهد.

1251.امام على عليه السلام : دنيا بر حسب اتّفاق است و آخرت بر حسب استحقاق (شايستگى) است .

1252.امام على عليه السلام : احوال دنيا ، تابع اتّفاق است و احوال آخرت ، تابع شايستگى است .

ر . ك : ج1 ص313 (شناخت دنياى نكوهيده / اقبال و ادبار دنيا) .

ى ـ سراى محيط بر دنيا

1253.امام على عليه السلام ـ در پاسخ جاثليق [1] كه پرسيد : آيا بهشت در همي: دنيا در [دل [آخرت است و آخرت ، محيط بر دنياست ؛ زيرا كه انتقال از زندگى به مرگ ، آشكار است و در واقع ، اين آخرت است كه سراى زندگانى است . اى كاش مردم مى دانستند كه دنيا گذرگاه است و آخرت ، زندگى و اقامتگاه! حكايت آن ، حكايت شخص خفته است : جسم مى خوابد ؛ امّا روح نمى خوابد . [همين طور [بدن مى ميرد ؛ امّا روح نمى ميرد . خداوند مى فرمايد : «و سراى آخرت ، سراى زندگانى است . اى كاش مى دانستند!» . دنيا نمادِ (مثالِ) آخرت است و آخرت ، نماد دنياست . نه دنيا ، [خودِ [آخرت است و نه آخرت ، دنياست . هر گاه روح از بدن جدا شود ، هر يك از آن دو ، به آن جايى كه از آن شروع شده و آفريده شده است ، باز مى گردد . بهشت و دوزخ نيز ، هم در دنيا موجودند و هم در آخرت ؛ زيرا كه بنده ، هر گاه بميرد ، به خانه اى در زمين مى رود كه يا باغى از باغ هاى بهشت است و يا سرزمينى از سرزمين هاى دوزخ . و روحش نيز به يكى از دو سراى مى رود : يا به سراى پرنعمتِ مانا كه در آن نمى ميرد و يا به سراى عذابى دردناك كه در آن [نيز [نمى ميرد . تمثيل (تشابه ميان دنيا و آخرت) ، براى كسى كه خردمند است ، موجود و آشكار است . خداوند مى فرمايد : «هرگز چنين نيست! اگر علم اليقين داريد ، به يقين ، دوزخ را مى بينيد . سپس آن را قطعا به عين اليقين درمى يابيد . سپس در همان روز است كه از نعمت [ ـِ روى زمين] پرسيده خواهيد شد» . و درباره كافران مى فرمايد : «آنان از ياد من غافل بودند و توانايى شنيدن [حق را [نداشتند. [2] اگر انسان مى دانست كه پس از مرگ ، چه خبر است ، از ترسِ مرگ مى مُرد ، و هر كس نجات يابد ، به بركت يقين است» .