نام کتاب : تاريخ حديث شيعه در سده هاى دوازدهم و سيزدهم هجرى نویسنده : صفره، حسين جلد : 1 صفحه : 205
است و نسخه آن در كتابخانه آيةاللَّه مرعشى موجود است.[1]
19. شرح خطبه شقشقيه، از مير محمّد عبّاس بن على اكبر شوشترى لكهنويى (م 1306 ق). اين شرح، به دستور سيّد محمّد خان بهادر و به فارسى نوشته شده و با تعليقات شارح به عربى در حاشيه آن، به سال 1286 ق، در هند، چاپ شده است.[2]
20. اللّمعة البيضاء فى شرح خطبة الزهراء (شرح خطبة اللمة)، از محمّد على انصارى قراچه داغى (زنده در 1306 ق). اين كتاب چاپ شده است.[3]
21. شرح خطبة اللمة، از سيّد على محمّد بن محمّد (تاج العلماء) (م 1312 ق).[4]
22. شرح الخطبة الشِّقشقية، از سيّد على محمّد بن محمّد تاج العلماء.[5]
شش. شرح يك يا چند حديث
برخى از احاديث، به خاطر در برداشتن مضمون عالى، مهم و يا گاه پيچيده و دشوار، دانشمندان شيعه را بر آن داشته است كه رساله هايى را به شرح اين گونه احاديث، اختصاص دهند. البته گاه پرسش و درخواست ديگران، آنان را به نگارش شرح حديث، واداشته است.
در طول دو قرن دوازدهم و سيزدهم نيز نوشتههاى قابل توجّهى در اين زمينه، از عالمان شيعه به جاى مانده است كه آثار زير، از آن جمله است:
قرن دوازدهم
1. شرح حديث البيضة، از رضى الدين محمّد بن حسين خوانسارى (م 1113 ق).[6]
[6]. وى دانشمند شيعى و متبحّر در علوم عقلى و نقلى است كه نزد پدرش حسين بن جمال الدين محقّقخوانسارى و دايىاش محمّد باقر بن محمّد مؤمن و محقق سبزوارى درس خواند و به تدريس فقه و حكمت مشغول بود. از جمله شاگردانش، خليل بن محمّد اشرف قائنى و سيد محمّد صالح قزوينى را مىتوان نام برد. وى از برادرش آقا جمال، كوچك تر است و اين شرح را به نام شاه سلطان حسين صفوى نوشته است.( الذريعة، ج 13، ص 193؛ طبقات أعلام الشيعة، ج 6، ص 273؛ ريحانة الأدب، ج 2، ص 320؛ موسوعة طبقات الفقهاء، ج 12، ص 275).
نام کتاب : تاريخ حديث شيعه در سده هاى دوازدهم و سيزدهم هجرى نویسنده : صفره، حسين جلد : 1 صفحه : 205