بنا بر اين ، روشن است تمام علم امام سابق ، به امام پس از او منتقل مى شود و ائمه عليهم السلام ، همه در علم يكسان هستند . اما عبارت «أو ما شاء اللّه » بيانگر آن است كه ممكن است علم امام سابق به هر اندازه كه بوده ، به توارث برسد يا اين كه خداوند بخواهد علم بيشترى را به امام بعدى بدهد . و اين با روايات افزوده شدن بر علم ائمه عليهم السلام و نيز انتقال علم به امام حاضر از طريق رسول خدا صلى الله عليه و آله و ائمه پيشين از ايشان عليهم السلام سازگار و همسو است .

چهارم . حيات و جريان دائم علم

الف . باز شدن هزار باب از هزار باب علم

بر اساس روايات ، رسول اكرم صلى الله عليه و آله هنگام رحلت ، هزار باب از علم را به امير المؤمنين عليه السلام آموخت كه از هر باب آن هزار باب باز ديگر مى شود . كلينى از ابو بصير نقل مى كند كه به امام صادق عليه السلام عرض كردم : جعلت فداك ! إنّ شيعتك يتحدّثون أنّ رسول اللّه صلى الله عليه و آله علَّم عليّا عليه السلام بابا يفتح منه ألف باب؟ قال : فقال : يا أبا محمّد ! علّم رسول اللّه صلى الله عليه و آله عليا عليه السلام ألف باب يفتح من كلّ باب ألف باب ... ؛ [1] فدايت شوم ! شيعيان شما حديث مى كنند كه رسول اللّه صلى الله عليه و آله به على عليه السلام ، بابى از علم آموخت كه از آن ، هزار باب باز مى شود؟ حضرت فرمود : اى ابا محمّد ! رسول خدا صلى الله عليه و آله به على عليه السلام هزار باب آموخت كه از هر باب ، هزار باب علم گشوده مى شود . در روايت ديگرى علاوه بر نشان دادن ما فوق درك و تصور بودن علم ائمه عليهم السلام ، تصريح دارد كه از علوم ائمه عليهم السلام چيز بسيار اندكى كه به يك حرف ناقص از حروف ابجد تشبيه شده به ما رسيده است . [2] همچنين اين روايات نشان مى دهد كه قسمتى