(انظر) العقل: باب 2741. باب 2756. بحار الأنوار : 1 / 96 باب 2. العلم : باب 2861. التجربة : باب 504. العقل : باب 2767.

2751

العُقولُ مَواهِبُ

13524.الإمامُ عليٌّ عليه السلام : العُقولُ مَواهِبُ ، الآدابُ مَكاسِبُ . [1]

13525.الإمامُ الرِّضا عليه السلام : العَقلُ حَباءٌ مِنَ اللّه ِ و الأدَبُ كُلفَةٌ ، فَمَن تَكَلَّفَ الأدَبَ قَدَرَ عَلَيهِ ، و مَن تَكَلَّفَ العَقلَ لَم يَزدَدْ بِذلكَ إلاّ جَهلاً . [2]

(انظر) الأدب : باب 64.

2752

عَقلُ الطَّبعِ و عَقلُ التَّجرِبَةِ

13526.الإمامُ عليٌّ عليه السلام : العَقلُ عَقلانِ : عَقلُ الطَّبعِ و عَقلُ التَّجرِبَةِ ، و كِلاهُما يُؤَدّي المَنفَعَةَ . [3]

2751

خردها خدادادى هستند

13524.امام على عليه السلام : خردها موهبتند، آداب اكتسابى اند.

13525.امام رضا عليه السلام : خرد بخششى از جانب خداست و ادب (تربيت) با زحمت و كوشش به دست مى آيد؛ پس، هر كه در راه كسب آداب (تربيت) زحمت كشد به آن دست يابد و هر كه در راه افزودن بر خرد، خود را به زحمت اندازد، جز بر نادانيش افزوده نشود.

2752

خرد طبيعى و خرد تجربى

13526.امام على عليه السلام : خرد دو گونه است: خرد طبيعى (ذاتى) و خرد تجربى و هر دوى آنها سود آورند.