311

الاعتِصامُ بِالذِّمَمِ

1637.الإمامُ عليٌّ عليه السلام : اعتَصِموا (استَعصِموا) بالذِّمَمِ في أوْتادِها . [1]

1638.عنه عليه السلام ـ في عَهدهِ للأشتَرِ ـ: و إنْ عَقَدتَ بينَكَ و بينَ عدُوِّكَ عُقْدةً أو ألْبَسْتَهُ مِنكَ ذِمّةً فَحُطْ عهدَكَ بالوفاءِ وَ ارعَ ذمَّتَك بالأمانَةِ ، و اجعَلْ نفسَكَ جُنّةً دُونَ ما أعطَيتَ ، فإنّهُ ليسَ مِن فرائضِ اللّه ِ شَيءٌ النّاسُ أشَدُّ علَيهِ اجْتِماعا مَع تَفرُّقِ أهوائِهم و تَشتُّتِ آرائهِم مِن تعظيمِ الوفاءِ بالعُهودِ . [2]

312

احتِرامُ الذِّمَمِ

1639.رسولُ اللّه ِ صلى الله عليه و آله : يُجِيرُ على اُمَّتي أدْناهُم . [3]

1640.عنه صلى الله عليه و آله : المسلِمونَ إخْوةٌ ، تَتَكافَأُ دِماؤهُم ، يَسْعى بذِمَّتهِم أدْناهُم ، و هُم يَدٌ على مَن سِواهُم . [4]

1641.الإمامُ الصّادقُ عليه السلام ـ و قد سُئلَ عن معنى قولِه صلى الله عليه و آله: ي: لو أنَّ جَيشا مِن المسلِمينَ حاصَروا قَوما مِن المشرِكينَ فأشْرَفَ رجُلٌ فقالَ : أعطُوني الأمانَ حتّى ألْقى صاحِبَكُم و اُناظِرَهُ ، فأعْطاهُ أدْناهُمُ الأمانَ وَجبَ على أفضَلِهِم الوفاءُ بهِ . [5]

311

وفاى به پيمان

1637.امام على عليه السلام : ميخهاى عهد و پيمانها را محكم كنيد.

1638.امام على عليه السلام ـ در فرمانش به مالك اشتر ـنوشت: اگر با دشمن خود پيمانى بستى يا بر او جامه امان پوشاندى، به پيمان خويش وفا كن و پيمانت را با امانت رعايت نما و خود را سپر امانى كه داده اى گردان ؛ زيرا مردم، با همه خواستهاى گوناگون و آراى پراكنده اى كه دارند، نسبت به هيچ فريضه اى از فرايض الهى، به شدّت بزرگ شمردن وفاى به پيمانها همداستان نيستند.

312

احترام به پيمانها و امانها

1639.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله : كمترين فرد امّت من مى تواند از طرف آنها امان دهد.

1640.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله : مسلمانان برادرند، خون هايشان يكسان است، كمترين آنها امان مى دهد و در برابر بيگانگان يكدست و متحدند.

1641.امام صادق عليه السلام ـ در پاسخ به پرسش از معناى اين جمله پيامبر كه : كفرمود : اگر سپاهى از مسلمانان گروهى از مشركان را محاصره كنند و در همين وضع مردى از محاصره شدگان بيايد و بگويد: به من امان دهيد تا بيايم و با فرمانده شما گفتگو كنم و پايين ترين فرد سپاه مسلمانان به آنان امان دهد، بالاترين فرد آنان بايد به اين امان پايبند باشد.