ديدگاه‌هايى درباره آثار محدّث نورى‌

درباره آثار محدّث نورى و روش حديثى وى، ديدگاه‌هاى مختلفى ارائه شده است كه به ذكر اهم آنها اكتفا مى‌كنيم:

نظر آخوند خراسانى‌

شيخ آقا بزرگ تهرانى، درباره ارزش كتاب‌ مستدرك الوسائل‌، از استادش آخوند خراسانى چنين نقل كرده است:

شنيدم كه شيخ ما، ملّا محمّد كاظم خراسانى، به شاگردانش- كه بالغ بر پانصد نفر مجتهد يا نزديك به درجه اجتهاد بودند- مى‌گويد: در زمان ما، پيش از مراجعه به كتاب مستدرك و اطّلاع بر آنچه در آن هست، حجّت بر مجتهد، تمام نمى‌شود.[1]

نظر شيخ آقا بزرگ تهرانى‌

وى، معتقد بود كه واجب است همه مجتهدان زِبَردست به كتاب‌ مستدرك الوسائل‌ مراجعه نمايند و آن را مطالعه كنند تا هنگام استنباط احكام، تمام ادلّه را ديده باشند و نسبت به يافتن دليل معارض يا مخصّص، براى آنان يأس حاصل شود.[2]

برخى علما نيز به بعضى آثار محدّث نورى انتقاداتى وارد ساخته‌اند، از جمله امام خمينى رحمه الله در كتاب‌ انوار الهداية، در ضمن بحث حجيّت ظواهر قرآن، مطالبى را در اين زمينه مطرح نموده است.[3]

[1]. الذريعة، ج 2، ص 111. وى همچنين مى‌افزايد: من خود، چندين بار در مجلس خصوصى آخوند كه بعد از درس عمومى در منزلش داير بود و تعدادى از شاگردان خاصّ وى براى پاسخ به استفتائات، حاضر بودند، شركت جستم و مشاهده نمودم كه از جمله كتاب‌هايى كه ايشان مراجعه مى‌نمودند، كتاب مستدرك الوسائل بود و وى، به آنها دستور مى‌داد تا احاديثش را ملاحظه كنند.

[2]. الذريعة، ج 2، ص 110.

[3]. أنوار الهداية، ج 1، ص 244.