و به طريق اجمال، به فارسى شرح كنم، شايد مؤمنى را از آن، نفعى حاصل آيد و اين خود، موجب جبران نقايص قاصر شود.

ايشان، هدف از شرح حديث «جنود عقل و جهل» را بحث در جهات علمى آن نمى‌داند؛ بلكه مقصود وى، استفاده و تهذيب نفوس عموم است و براى آن، دو دليل عمده بيان مى‌نمايد:

1. چون استفاده از نكات علمى، منحصر به اهل علم و فضل است و دست عموم از آن كوتاه است و نظر به استفاده عموم، بلكه عوام بوده است؛

2. چون، مقصود مهم از صدور اين احاديث شريف و مقصد اسنا از بسط علوم الهى، افهام نكات علمى و فلسفى و جهات تاريخى و ادبى نبوده است؛ بلكه غايتِ القصواى آن، سبك‌بار نمودن نفوس از عالم مُظلَم طبيعت و توجّه دادن ارواح به عالم غيب بوده است.[1]

نگاهى به ساختار كتاب‌

امام خمينى، با تبحّر در علوم عقلى و نقلى، به شرح حديث نورانى «جنود عقل و جهل» پرداخته و آن را در يك «مقدّمه» و شش «مقاله»، تدوين نموده است:

مقاله اوّل: در نقل لفظ حديث شريف است، تيمّناً و تبرّكاً؛

مقاله دوم: در بيان شمّه‌اى از حقيقت عقل و جهل و بيان مراد حديث شريف؛

مقاله سوم: در شمّه‌اى از خصايص و صفات اين دو حقيقت عقليه و جهليه به حَسَب آنچه در اين حديث شريف به آن اشاره فرموده،

مقاله چهارم: در بيان شمّه‌اى از حقيقت اقبال و ادبار عقل و جهل كلّى و جزئى؛

مقاله پنجم: در شرح اجمالى از بعض الفاظ حديث شريف؛

مقاله ششم: در بيان و شرح جنود عقل و جهل از بعضى وجوه كه مقصود اين‌

[1]. ر. ك: شرح حديث جنود عقل و جهل، ص 8.