تعالي ايمان

شايد بتوان مهم‌ترين فايده فهم احاديث را تعالي درجه ايماني دانست؛ همان که نشان‌دهنده جوهره اصيل و ارزش ذاتي انسان است. انسان با درک درست و عميق بسياري از روايات، به معناي آنها پي مي برد و توان تصديق و تأييد را مي يابد و با نيل به حقيقت احاديث و عمل به آنها، معرفت و ايمان خود را افزايش مي‌ دهد. شيخ صدوق به سند خود از امام صادق عليه السلام و ايشان از پدر بزرگوار خود، امام باقر عليه السلام، چنين نقل مي‌کنند: يا بُنَيّْ، اِعْرِف منازلَ الشِّيعَه على قَدرِ روايتِهِم و معرفتِهِم، فإنّ المعرفه هِيَ الدِّرايَه لِلرِّوايَه و بالدّراياتِ لِلرِّواياتِ يَعلُو المؤمنُ إلى أقصى درجاتِ الإيمان. إنّي نظرتُ في کتابٍ لعلىٍّ عليه السلام فَوَجدتُ في الکتابِ أَنّ قيمه کلِّ امرِئٍ و قدرَه معرفتُه. إنّ اللهَ ـ تبارَک وَ تَعالى ـ يُحاسِبُ النَّاسَ على قَدْرِ ما آتاهُم مِنَ العُقُولِ في دارِ الدُّنيا. [1] اي پسر عزيزم! منزلت پيروان ما را از اندازه رواياتشان و شناختشان بسنج، که شناخت، همان فهم عميق روايت است و مؤمن با فهم روايات، به بالاترين درجات ايمان پر مي کشد. من در کتاب علي عليه السلام نگريستم و در آن چنين يافتم: ارزش و منزلت هر کس به اندازه شناخت اوست. خداوند تبارک و تعالي از مردم به اندازه آن مقدار عقلي که در دنيا به آنان داده است، حساب مي کشد. گفتني است که بر طبق روايتِ «أنتُم أَفقَهُ النّاسِ إذا عَرَفتُم مَعانيَ کلامِنا»، [2] که بدان اشاره شد، چنين مؤمني فهيم ترينِ مردمان نيز هست و ارتباط فهم با ايمان آگاهانه روشن است.