ج ـ مرثيه سرايى دختران پيامبر صلى الله عليه و آله هنگام عبور از كنار كشتگان

2702.مقتل الحسين عليه السلام ، خوارزمى ـ به نقل از حُمَيد بن مسلم ـ: عمر بن سعد، فرمان كوچ به كوفه را داد و دختران و خواهران حسين عليه السلام و على بن الحسين (زين العابدين) عليه السلام و فرزندانشان را حركت دادند. هنگامى كه آنها را از كنار جنازه حسين عليه السلام و يارانش عبور دادند، صداى شيونِ زنان ، بلند شد و به صورتشان مى زدند. زينب عليهاالسلام فرياد زد: «وا محمّدا ! درود فرشتگانِ آسمان بر تو ! اين ، حسين است كه در بيابان افتاده و در خون ، غوطه ور و خاك آلود و قطعه قطعه شده است. وا محمّدا ! دخترانت در اردوگاه دشمن اسيرند و فرزندانت، كشته شده اند و باد بر آنها مى وزد. اين ، پسر توست با سرى از پشت بُريده . نه غايب است كه به حضورش اميد رود و نه زخمى است كه درمان شود» . زينب عليهاالسلام همچنان همين حرف ها را مى زد تا اين كه ـ به خدا سوگند ـ دوست و دشمن را گرياند، تا آن جا كه ديديم اشك سواران بر سُم اسبانشان جارى است .

2703.تاريخ الطبرى ـ به نقل از قُرّة بن قيس تميمى ـ: وقتى زنان را از كنار جنازه حسين عليه السلام و خويشان و فرزندانش مى گذراندند، ديدم كه شيون سر دادند و به صورت هايشان زدند.

د ـ سوگوارى پس از بازگشت اهل بيت امام عليه السلام از شام

2704.الملهوف: وقتى زنان و اعضاى خانواده امام حسين عليه السلام از شام ، باز مى گشتند و به عراق رسيدند، به راه نما گفتند: ما را از راه كربلا ببر . آنان به قتلگاه حسين عليه السلام رسيدند و ديدند كه جابر بن عبد اللّه انصارى ـ كه رحمت خدا بر او باد ـ و گروهى از بنى هاشم و مردانى از خاندان پيامبر عليه السلام براى زيارت قبر امام حسين عليه السلام آمده بودند. هم زمان، حضور يافتند و شروع به گريه و اندوه و بر سر و صورت زدن كردند ، و ماتمِ جگرخراشى بر پا كردند. زنانِ آن حوالى هم دور آنها جمع شدند و چند روزى به سوگوارى پرداختند.