يكى ديگر از ويژگى هاى پرداخت عطا در زمان امام على عليه السلام ، آن بود كه ايشان به محض وصول مال به بيت المال ، آن را تقسيم مى نمود و نمى گذاشت اموال در بيت المال ، انباشته گردد ، چنان كه نقل شده است پس از تقسيم سه نوبت عطا ، مال فراوانى از اصفهان رسيد و ايشان ، از مردم و رؤساى اَسباع خواست تا چهارمين عطاى خود را تحويل بگيرند . [1] سومين ويژگى اين عطا ، در زمان امام على عليه السلام آن بود كه ايشان ، اين حقوق را حتّى به مخالفان خود ، مانند خوارج ـ مادام كه اقدام عملى بر ضدّ حكومت اسلامى ننموده بودند ـ ، پرداخت مى كرد . [2] در زمان حكومت معاويه ، اين نظام پرداخت ، به كلّى از ميان برداشته شد و دوباره نظام طبقاتىِ عطا ، برقرار گرديد ؛ ولى اين بار ، ملاك هاى فضيلت و سابقه در اسلام و شركت در جنگ ها ، لحاظ نگرديد ؛ بلكه ميزان تقرّب به دستگاه اُموى و مقدار سرسپردگى به حكومت ، ملاك قرار گرفت . [3] عطاى موالى ، حذف شد و تنها معاويه در برهه اى از زمان ، دستور پرداخت پانزده درهم در سال به آنان را صادر نمود كه آن هم پرداخت نگرديد . [4] به همين جهت ، مَوالى ، ناچار به ارتزاق از حاصل كار و تلاش خود شدند . بنا بر اين ، اصلى ترين منابع درآمد مالى و تأمين زندگى مردم كوفه ، در دست حاكميت بود و اكثر مردم براى امرار معاش ، راهى جز همكارى با حكومت نداشتند . به نظر مى رسد كه نظام ادارى و اقتصادى موجود در كوفه ، مؤثّرترين عامل در روى گردانى مردم از نهضت امام حسين عليه السلام و پيوستن آنان به هواداران حكومت بود ، چنان كه ابن زياد ، پس از ورود به كوفه و ايراد يك سخنرانى سياسى ، از نظام ادارى و