فصل بيست و چهارم : رازق، رزّاق

واژه شناسى «رازق» و «رزّاق»

صفت «رزّاق (بسيار روزى رسان / بسيار روزى بخش) » ، بر وزن فعّال ، از ساخت هاى مبالغه و مبالغه در «رازق (روزى رسان / روزى بخش) » است و «رزق» ، در لغت، گاه در معناى عام براى «عطا» و «آنچه از آن سود برده مى شود» ، به كار مى رود و گاه در معناى خاص ، يعنى «آنچه مايه قوام جسم و رشد آن است» ، به كار مى رود.

رازق و رزّاق ، در قرآن و حديث

برگرفته ها از مادّه «رزق» ، در قرآن كريم، نزديك به هفتاد بار به كار رفته اند و خداى متعال به «اوست بسيار روزى بخش» يا «بهترينِ روزى رسانان» يا «شما را از آسمان و زمين ، روزى مى رساند» ، توصيف شده است. احاديث ، رازق بودن خدا را به شكل مطلق و عام ، بيان كرده اند : «روزى رسان هر روزى خور» و «روزى رسان نافرمان و فرمان بردار». واژگان قرآن و حديث درباره رزّاق بودن و رازق بودن خداى سبحان ، هم بر معناى عام اين دو صفت حمل مى شوند (يعنى : «بخشنده عطا و آنچه از آن سود برده مى شود») و هم بر معناى خاصّشان (يعنى «عطا كننده آنچه قوام و رشد شى ء بدان است») ؛ هر چند كه معناى خاص ، به مراد ، نزديك تر است.