1651.امام على عليه السلام ـ به رفاعه ـ: داورى مكن در حالى كه خشمگينى ، و نيز آن گاه كه مستِ خوابى .

1652.امام على عليه السلام ـ در نامه اش به محمّد بن ابى بكر ـ: و هرگاه در ميان مردمْ داورى مى كنى ، در برابر آنان فروتنى كن و به نرمى رفتار نما و گشاده رو باش و در نگاه كردن به گوشه چشم و خيره شدن ، با برابرى رفتار كن ، تا بزرگان ، به ستمگرى ات به سود آنان طمع نكنند و ناتوانان ، از عدالت تو بر آنها نااميد مباشند .

1653.امام على عليه السلام : آن كه حرفه داورى را پيشه سازد ، بايد ميان مردم در اشاره و نگاه و نشستن ، برابرى كند .

1654.امام على عليه السلام : سزاوار است كه قاضى ، توجّه به يكى از صاحبان دعوا به تنهايى را كنار گذارد و نگاه خودش را ميان آنان ، عادلانه تقسيم كند ، و مگذارد كه صاحب دعوايى بر ديگرى ستم روا دارد .

1655.امام صادق عليه السلام : مردى بر امير مؤمنان ، فرود آمد و چند روزى نزد او توقّف كرد . آن گاه نزاعى را بر او عرضه داشت كه ابتدا به امير مؤمنان ، يادآورى نكرده بود . امير مؤمنان به وى فرمود : «آيا تو يك طرف دعوايى؟» . گفت : بلى . فرمود : «از نزد ما بيرون شو . به درستى كه رسول خدا نهى كرد كه يك طرف دعوا مهمان شود ، مگر آن كه طرف ديگر دعوا با او باشد» .

7 / 5

عزل قُضات متخلّف از رعايت آداب

1656.عوالى اللآلى : به درستى كه اميرمؤمنان ، ابوالاسود دئلى را به سِمت قضاوتْ منصوب كرد . سپس او را عزل كرد . [ ابو الأسود] به وى گفت : چرا مرا عزل كردى ، در حالى كه نه جنايت كردم و نه خيانت؟ فرمود : «ديدم صداى تو بلندتر از صداى صاحب دعواست» .