نام کتاب : فرهنگ نامه علوم قرآن نویسنده : دفتر تبلیغات اسلامی جلد : 1 صفحه : 988
اطلاق فاعل بر مفعول
اطلاق فاعل بر مفعول
(ذکر صيغه اسم فاعل و اراده اسم مفعول؛
از اقسام مجاز لغوى)
بهکاربردن صيغهاى به جاى صيغه ديگر،
از اقسام مجاز لغوى ميباشد که يکى از انواع آن «اطلاق اسم فاعل بر اسم
مفعول» است؛ مانند:
1.((فَلَمَّا جَاءتْهُمْ آيَاتُنَا
مُبْصِرَةً قَالُوا هَذَا سِحْرٌ مُّبِينٌ) ؛ )و هنگامى كه آيات روشنگر ما به
سويشان آمد گفتند اين سحرى آشكار است (نمل// 13) . «مبصرة» اسم فاعل است که به
معناى اسم مفعول به کار رفته است.
2.((خُلِقَ مِن مَّاء دَافِقٍ)
؛ )از آب جهندهاى خلق شده (طارق// 6) . «دافق» در آيه شريفه، اسم فاعل
است و به معناى اسم مفعول آمده است.
«دافق» به معناى جهاننده و «مدفوق» به معناى جهيده شده است. انسان از آب
جهيده آفريده شده است.
[1]زركشي ، محمد بن بهادر ، 745 - 794ق;البرهان
فى علوم القرآن(باحاشيه);جلد2;صفحه 285
[2]سيوطي ، عبد الرحمان بن ابي بكر ،
849 - 911ق.;الاتقان فى علوم القرآن;جلد3;صفحه 129
نام کتاب : فرهنگ نامه علوم قرآن نویسنده : دفتر تبلیغات اسلامی جلد : 1 صفحه : 988