اسلوب ادبي قرآن

اسلوب ادبي قرآن

(شيوه ويژه قرآن در تفهيم مقاصد به مخاطبان)

واژه «اسلوب» در زبان عرب کاربردهاى متفاوتى دارد. برخى از اين کاربردها عبارتند از: گذرگاه بين درختان؛ فن؛ وجه؛ تحقير ديگران و تکبر ورزيدن؛ مذهب؛ گردن شير؛ شيوه گفتارى يا نوشتارى شخص.

مراد از اسلوب در علوم ادبى، شيوه ادبى و گفتارى يا نوشتارى خاصى است که يک شخص براى بيان مقصود خويش برمى‌گزيند و از ديگران متمايز مى‌شود. بر اين اساس مى‌توان گفت اسلوب ادبى قرآن شيوه ويژه خداوند در قرآن کريم براى اداى مقاصد خويش است؛ چنان‌که هر شخص هم مى‌تواند براى خود شيوه‌اى مخصوص داشته باشد يا به تناسب هر موضوعى از شيوه خاصى استفاده کند.

بايد توجه داشت که اسلوب يک سخن، مفردات و ترکيبات به‌کار رفته در آن سخن نيست؛ بلکه طريقه‌اى است که مؤلّف در انتخاب مفردات و ترکيب‌هاى آن‌ها برگزيده است. به همين دليل است که اختلاف و تعدد اسلوب در يک زبان - با وجود استفاده همه اهل آن زبان از مجموعه حروف واحد و کلمات و ترکيب‌هاى همسان - قابل تعقل و تحقق است؛ همان طور که قرآن کريم نيز از قوانين عمومى و رايج ادبيات عرب و مفردات و جملات مرسوم استفاده کرده و تنها به سبب ويژگى اسلوب آن است که ديگران را عاجز کرده است.