نام کتاب : فرهنگ نامه علوم قرآن نویسنده : دفتر تبلیغات اسلامی جلد : 1 صفحه : 932
اسرار نزول تدريجي
اسرار نزول تدريجي
(فوايد و اهداف
نزول تدريجى قرآن)
دانشمندان علوم
قرآنى براى نزول تدريجى قرآن، فوايد و مزايايى نقل کردهاند که به «اسرار نزول تدريجى» معروف شدهاند؛ مانند:
1. تصحيح بينش فکرى، عقيدتى و اخلاقى مردم و زدودن
افکار نادرست و خرافى که جزء جداييناپذير زندگانى مردم جهان به ويژه اعراب جاهلى بود.
اگر آيات قرآن يکجا نازل مىشد، امکان تبيين و
توضيح آيات و فهم آن مشکل بود. بنابراين، نزول تدريجى آيات قرآن، مانند بارش قطرات
باران، زمينههاى لازم را براى فراگيرى پيام وحى و انتقال آن به نسلهاى ديگر فراهم
ساخت.
2. رعايت تدريج در تشريع احکام: اجراى يکباره
و فراگير نظام حقوقى اسلام مشکلات بسيارى را براى جامعه اسلامى پديد ميآورد. نزول
تدريجى آيات باعث آسان شدن سير تحول در نظام حقوقى جامعه اسلامى شد. مسئله بردهدارى
و رواج شرابخوارى، از موضوعات قابل توجه در اين زمينه است.
3. تقويت روحيه مسلمانان: همانگونه که پيشبينىهاى
غيبى قرآن کريم که بعدها محقق شد، دليلى بر حقانيت اسلام تلقى مىشد، نزول فرشته وحى
در زمانها و شرايط سخت و ناگوار نيز باعث اطمينان قلب و تقويت روحيه پيامبر گرامى
(ص) و ياران آن حضرت مىشد.
قرآن کريم در اين باره مىفرمايد:((وَقَالَ الَّذِينَ كَفَرُوا لَوْلَا نُزِّلَ عَلَيْهِ
الْقُرْآنُ جُمْلَةً وَاحِدَةً كَذَلِكَ لِنُثَبِّتَ بِهِ فُؤَادَكَ وَرَتَّلْنَاهُ
تَرْتِيلًا) ؛ )و كسانى كه كافر شدند گفتند چرا قرآن يكجا بر او نازل نشده است
اين گونه [ما آن را به تدريج نازل كرديم] تا قلبت را به وسيله آن استوار گردانيم و
آن را به آرامى [بر تو] خوانديم (فرقان// 32) .
4. انگيزهها و حوادثى که متعاقباً رخ مىداد،
اقتضا مىکرد قرآن نيز به تدريج و همراه همان حوادث نازل شود.
[1]ابياري ، ابراهيم
، -1994م.;تاريخ القرآن;صفحه 96
[2]صغير،محمدحسين
علي،1939-م.;تاريخ القرآن;صفحه 35
[3]زرقاني ، محمد
عبد العظيم ، 1948- م.;مناهل العرفان فى علوم القرآن;صفحه (54-63)
[4]صالح ، صبحي
، 1926 -;مباحث فى علوم القرآن;صفحه (49-62)
[5]راميار ، محمود
، 1301 - 1363;تاريخ قرآن;صفحه 185
[6]زحيلي ، وهبه
، 1932 -م.;التفسيرالمنيرفى العقيدة والشريعة والمنهج;جلد1;صفحه 16
[7]حجتي ، محمد
باقر ، 1311 -;پژوهشى درتاريخ قرآن كريم;صفحه 46
نام کتاب : فرهنگ نامه علوم قرآن نویسنده : دفتر تبلیغات اسلامی جلد : 1 صفحه : 932