استفهام انكاري

استفهام انكاري

(پرسش به قصد نفى مطلب مورد سؤال)

«استفهام انکارى» از انواع استفهام مجازى است. در اين نوع استفهام، مقصود سؤال‌کننده، نفى چيزى است که پس از ادات استفهام قرار مى‌گيرد؛ لذا گاهى همراه «الاّ» مى‌آيد؛ مانند:

1. (... فَهَلْ يُهْلَكُ إِلَّا الْقَوْمُ الْفَاسِقُونَ) ؛ پس آيا جز مردم نافرمان هلاكت‌خواهند يافت (احقاف// 35) .

بسيارى از اوقات استفهام، همراه تکذيب است، و آن در ماضى به معناى «لم يکن» و در مضارع به معناى «لايکون» است؛ مانند:((أَفَأَصْفَاكُمْ رَبُّكُم بِالْبَنِينَ...) ؛ )آيا [پنداشتيد كه] پروردگارتان شما را به [داشتن] پسران اختصاص داده (اسراء// 40) ؛ يعنى «لم يفعل ذلک؛ اين کار را نکرده است».

2. (... أَنُلْزِمُكُمُوهَا وَأَنتُمْ لَهَا كَارِهُونَ) ؛ آيا ما [بايد] شما را در حالى كه بدان اكراه داريد به آن وادار كنيم (هود// 28) ؛ يعنى «لا نفعل ذلک؛ اين کار را نمي‌کنيم».