ادات قرب

ادات قرب

(حرف دالّ بر قرب و نزديکى)

بنا بر نظريه برخى از اديبان که «عسى» را از حروف شمرده‌اند، «عسى» ادات قرب است. سيوطي مى‌گويد: «عسى» فعل جامدى است که صرف نمى‌شود؛ به همين دليل، بعضى آن را حرف دانسته‌اند. معناى «عسى» تمنّى امر محبوب و اشفاق از مکروه است.

ابن‌فارس گفته است: «عسى» براى قرب و نزديکى مى‌آيد؛ مانند:((قُلْ عَسَى أَن يَكُونَ رَدِفَ لَكُم بَعْضُ الَّذِي تَسْتَعْجِلُونَ))(نمل// 72) .

کسايى مى‌گويد: هر جايى از قرآن که «عسى» به صورت «خبر» استعمال شده، مفرد است (مانند آيه 72 سوره نمل) . و آن‌چه به شکل استفهام آمده است، جمع بسته مى‌شود؛ مانند:((فَهَلْ عَسَيْتُمْ إِن تَوَلَّيْتُمْ...))(محمد// 22) .