ادات تكثير

ادات تكثير

(ادات مورد استفاده در زياد شمردن يک چيز)

«ادات تکثير» کلمه‌اى است که بر فراوانى مدخول خود دلالت دارد؛ مانند:

1. «قد»: اين کلمه وقتي بر سر فعل مضارع مى‌آيد، گاهي دلالت بر تقليل مي‌کند، و گاهي نشانه تکثير است. در آيه:((قَدْ نَرَى تَقَلُّبَ وَجْهِكَ فِى السَّمَاء...) ؛ )ما [به هر سو] گردانيدن رويت در آسمان را نيك مى‌بينيم (بقره// 144) دلالت بر کثرت رو کردن پيامبر (ص) به سوي آسمان دارد.

2. «ربّ»: درباره معناى اين کلمه هشت قول هست که يکى از آن‌ها تکثير است؛ مثل:((رُّبَمَا يَوَدُّ الَّذِينَ كَفَرُواْ لَوْ كَانُواْ مُسْلِمِينَ) ؛ )چه بسا كسانى كه كافر شدند آرزو كنند كه كاش مسلمان بودند (حجر// 2) .

3. کأيّن: اين کلمه نوع خاصى از معناى تکثير را مى‌رساند؛ و آن تکثير در عدد است؛ مثل:((وَكَأَيِّن مِّن نَّبِيٍّ قَاتَلَ مَعَهُ رِبِّيُّونَ كَثِيرٌ...) ؛ )و چه بسيار پيامبرانى كه همراه او توده‌هاى انبوه كارزار كردند (آل‌عمران//146) .