اختلاف قرائات در ظواهر صرفي

اختلاف قرائات در ظواهر صرفي

(اختلاف در قرائت ناشى از تشابه صيغه‌هاي متفاوت فعل)

يکى از اَشکال اختلاف قرائت‌ها اختلاف ناشي از تشابه شکلي صيغه‌هاي مختلف افعال از جهت وزن و همچنين به لحاظ اعراب آنها - مثل بعضي از صيغه‌هاي ماضي ومضارع و امر، و اسناد به مذکر و مؤنث، و متکلم و مخاطب، و صيغه معلوم و مجهول- است؛ مانند آيه:((ربّنا باعد بين أَسْفَارِنَا))(سبأ// 19) که يعقوب به صيغه ماضي: «باعَدَ»، و ديگران به صيغه أمر قرائت کرده‌اند.

و آيه:((وَاتَّخذُوا مِن مَقَامِ إِبْراهِيمَ مَصَلَّىً))(بقرة // 125) که نافع و ابن عامر به صيغه ماضي، و ديگران به صيغه امر قرائت کرده‌اند.

و آيه:((وَهَلْ نجازي إلاّ الْكَفُورَ))(سبأ // 17) که حفص وحمزه و كسائي به صيغه معلوم، و ديگران به صيغه مجهول قرائت کرده‌اند.

و آيه:((قالَ اعْلَمْ أَنَّ اللّه‌َ عَلى كُلِّ شَيْءٍ قَديرٌ))(البقرة // 259) که حمزه و كسائي به صيغه امر، و ديگران به صيغه متکلم قرائت کرده‌اند.

و آيه:((وَلا تَسأل عَنْ أَصْحابِ الْجَحيم))(بقرة // 119) که نافع به صيغه نهي، و ديگران به صيغه مضارع مجهول قرائت کرده‌اند.

و آيه:((وَمَن يَطَّوَعْ...))(البقرة // 158) که حمزه و كسائي به ياء وتشديد طاء، به صورت مضارع مجزوم، و ديگران به تاء و فتح طاء، به صيغه ماضي قرائت کرده‌اند.