احتمال عطف و استيناف

احتمال عطف و استيناف

(يکى از اسباب اجمال در آيات)

«احتمال عطف و استيناف» يکى از اسباب اجمال است؛ مانند:((وَمَا يَعْلَمُ تَأْوِيلَهُ إِلاَّ اللّهُ وَالرَّاسِخُونَ فِى الْعِلْمِ يَقُولُونَ آمَنَّا بِهِ كُلٌّ مِّنْ عِندِ رَبِّنَا)…) ؛ با آنكه تاويلش را جز خدا و ريشه‌داران در دانش كسى نمى‌داند [آنان كه] مى‌گويند ما بدان ايمان آورديم همه [چه محكم و چه متشابه] از جانب پروردگار ماست (آل عمران// 7) .

در اين آيه دو احتمال وجود دارد: 1. عطف «الراسخون» بر «الله»؛ 2. استيناف (مبتدا بودن آن) .

بنابر احتمال اول، تأويل آيات متشابه را غير از خدا، راسخون در علم هم مى‌دانند. و بنا بر احتمال دوم، تأويل متشابهات را فقط خدا مى‌داند.

اغلب اهل‌سنّت طرف‌دار استيناف (قول دوم) هستند؛ ولى مشهور شيعه و بعضى از اهل‌سنّت و به ويژه بعضى از بزرگ‌ترين نحويان قديم و جديد، طرفدار عطف (قول اول) هستند.