نهي

نهي

(صيغه دالّ بر طلب ترک فعل)

فعل نهى (امر بازدارنده) لفظى است که گوينده به سبب آن، ترک حالت يا کارى را بخواهد. صيغه نهى ظهور در حرمت و فساد دارد و از اقسام انشا است، مانند:((وَلاَ تُفْسِدُواْ فِى الأَرْضِ بَعْدَ إِصْلاَحِهَا...) ؛ )و در زمين پس از اصلاح آن فساد مكنيد (اعراف// 56).

گاهى نهى، مجازاً در معانى ديگر به کار مى‌رود؛ مانند:

1. نهى دعايى:((... رَبَّنَا لاَ تُؤَاخِذْنَا إِن نَّسِينَا أَوْ أَخْطَأْنَا...) ؛ )پروردگارا، اگر فراموش كرديم يا به خطا رفتيم بر ما مگير (بقره// 286)؛

2. نهى ارشادى:((... لاَ تَسْأَلُواْ عَنْ أَشْيَاء إِن تُبْدَ لَكُمْ تَسُؤْكُمْ...) ؛ )از چيزهايى كه اگر براى شما آشكار گردد شما را اندوهناك مى‌كند مپرسيد (مائده// 101).

گاهى نيز براى تسويه، اختصار و تقليل، يأس، بيان عاقبت، اهانت و… به کار مى‌رود.