نسخ قبل از امتثال

نسخ قبل از امتثال

(نسخ حکم مستفاد از آيه، پيش از عمل به مضمون آن)

«نسخ قبل از امتثال» که آن را «نسخ حقيقى» نيز مى‌گويند اين است که مأمورٌبه پيش از امتثال نسخ شود؛ مانند آيه 12 سوره مجادله، معروف به «آيه نجوا» که با آيه 13 همين سوره نسخ شده است.

آيه 12 مى‌فرمايد:((يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِذَا نَاجَيْتُمُ الرَّسُولَ فَقَدِّمُوا بَيْنَ يَدَيْ نَجْوَاكُمْ صَدَقَةً) . )

طبق اين آيه، هنگام نجواى با پيامبر اسلام (ص) بايد صدقه داد؛ اما پيش از اين که مسلمانان به آيه عمل کنند، خداوند متعال آن را نسخ کرد و فرمود:

(أَأَشْفَقْتُمْ أَن تُقَدِّمُوا بَيْنَ يَدَيْ نَجْوَاكُمْ صَدَقَاتٍ فَإِذْ لَمْ تَفْعَلُوا وَتَابَ اللَّهُ عَلَيْكُمْ)((مجادله//13) . )

مفسّران گفته‌اند هيچ کس غير از اميرمؤمنان على (ع) به اين آيه عمل نکرد. آن حضرت يک دينار داشت که آن را به ده درهم تبديل کرد و در ازاى هر مسئله‌اى که از پيامبر (ص) مى‌پرسيد، يک درهم صدقه مى‌داد تا اين که اين فريضه نسخ شد.