مكتب تفسيري عترت

مكتب تفسيري ائمه (ع)

(مكتب تفسيري عترت)

(ويژگى‌هاى روش تفسيرى ائمه (ع))

در يک تقسيم‌بندى مى‌توان همه مفسران قرآن را به دو دسته کلى «مفسران آگاه به همه معانى قرآن» و «ديگر مفسّران» تقسيم کرد. براساس اعتقاد شيعه، علم کامل قرآن به پيامبر (ص) و امامان معصوم (ع) اختصاص دارد.

با توجه به روايات معصومان (ع) مى‌توان گفت مکتب تفسيرى و نظريه آنان درباره تفسير قرآن اين است که قرآن را بايد به روش عقلانى و عرفى (روشى که عُقَلا در فهم و تفسير معناى کلام به کار مى‌برند) تفسير کرد. برخى از ويژگي‌هاى اين روش عبارتند از:

1. فهم معنا بر اساس مفاهيم عرفى کلمات؛

2. فهم معنا در قالب ادبيات ويژه کلام؛

3. فهم معنا با توجه به سياق؛

4. فهم معنا با توجه به معلومات صدور کلام؛

5. فهم معنا با توجه به معلومات عقلى؛

6. فهم معنا با توجه به ويژگي‌هاى گوينده کلام؛

7. فهم معنا با توجه به ويژگي‌هاى مخاطب؛

8. فهم معنا با توجه به مشخصات موضوع کلام؛

9. فهم معنا با توجه به ديگر کلام‌هاى گوينده؛

10. استمداد از معلمان ويژه کلام؛

11. احتراز از تفسير به رأى؛

12. اتّکا به علم و اطمينان.

با توجه به آن‌چه ذکر شد مى‌توان نتيجه گرفت مکتب تفسيرى اجتهادى جامع، مورد تأييد مفسران واقعى است؛ يعنى براى رفع ابهام از معناى کلام، از هر قرينه و دليل رافع ابهام بايد کمک گرفت و فحص از همه قرائن متصل و منفصل براى پى‌بردن به مقصود گوينده ضرورت دارد.