مقيّد

مقيّد

(لفظ دالّ بر ماهيتى مقيَّد و مشروط)

«مقيَّد» در مقابل «مطلق»، لفظى است که معناى شايع بالفعل نداشته باشد؛ با اين‌که بالذات قابليتِ داشتن چنين معنايى را دارد؛ به عبارت ديگر، لفظى که بى هيچ قيدى بر ماهيت دلالت کند، آن را «مطلق» گويند، و اگر قيدى با آن بود، آن را «مقيَّد» مى‌نامند؛ مانند:

1. شهادتِ مقيَّد به عدالت در (شَهَادَةُ بَيْنِكُمْ إِذَا حَضَرَ أَحَدَكُمُ الْمَوْتُ حِينَ الْوَصِيَّةِ اثْنَانِ ذَوَا عَدْلٍ مِّنكُمْ)((مائده// 106) و)(وَأَشْهِدُوا ذَوَيْ عَدْلٍ مِّنكُمْ)((طلاق// 2) . )

در اين آيات، شهادت در حال وصيت و شهادت در حال طلاق، به «عدالت» مقيّد شده است.

2. (وَلِلّهِ عَلَى النَّاسِ حِجُّ الْبَيْتِ مَنِ اسْتَطَاعَ إِلَيْهِ سَبِيلاً) (آل‌عمران// 97) .

در اين آيه، وجوب حج به «استطاعت» مقيّد شده است.

نيز ر.ک: مطلق.