نام کتاب : فرهنگ نامه علوم قرآن نویسنده : دفتر تبلیغات اسلامی جلد : 1 صفحه : 4539
مفسّران مدرسه مكه
مفسّران مدرسه مكه
(مفسّران مدرسه تفسيرى مکّه به رياست
عبدالله بن عباس)
گروهى از تابعان که در مکتب تفسيرى عبدالله
بن عباس در مکه حاضر مىشدند و چگونگى تفسير قرآن کريم را از او مىآموختند، مدرسه
تفسيرى مکه را تشکيل دادند. عبدالله بن عباس که والى امام على (ع) بر بصره بود، در
سال 40 ق و پس از شهادت آن حضرت (ع) به مکّه مهاجرت کرد و در آنجا علاوه بر تصدّى
حکومت، به نشر معارف قرآنى پرداخت و در حوزه و مکتب تفسيرى او شخصيتهاى بزرگى تربيت
شدند و آثار گرانقدرى از خود بر جاى نهادند؛ چنانکه ابنتيميه مىگويد: اما در زمينه
تفسير، داناترين مردم به تفسير، مردم مکّه هستند؛ زيرا اينان اصحاب ابنعباسند.
مدرسه تفسيرى مکه تا سال 86 ق (سال وفات
ابنعباس) فعال بود. اسامى گروهى از مفسّران مدرسه مکه عبارت است از:
1. ابومحمّد (ابوعبدالله) سعيد بن جبير
بن هشام اسدي: وى حبشى بود و قرائت و تفسير را از ابنعباس آموخت. وثاقت وى اتفاقى
است. سعيد در سال 95 ق به دست حجاج بن يوسف ثقفى کشته شد؛
2. ابوالحجاج مجاهد بن جبر مکّى مخزومى
(21 - 104 ق) : از معتمدترين شاگردان ابنعباس بود؛
3. ابوعبدالله عکرمه بربرى مدنى مولى
ابن عباس: وى از بربر مغرب بود و نزد بسيارى از علماى جرح و تعديل به وثاقت شهرت دارد؛
4. ابوعبدالرحمن طاوس بن کيسان يمانى
حميري: ابنعباس در حقّ وى گفته است: من گمان مىکنم طاووس اهل بهشت است؛
5. ابومحمد عطاء بن ابىرباح مکى (27
- 114 ق) .
[1]معرفت ، محمد هادي ، 1309 -1385.;التفسيروالمفسرون
فى ثوبه القشيب;جلد1;صفحه 316
[2]سيوطي ، عبد الرحمان بن ابي بكر ،
849 - 911ق.;الاتقان فى علوم القرآن;جلد4;صفحه 240
[3]عك ، خالد عبد الرحمان;الفرقان والقرآن;صفحه
(341-344)
[4]ذهبي ، محمد حسين،-1977م.;التفسيروالمفسرون;جلد1;صفحه
(107-118)
[5]كمالي دزفولي ، علي ، 1292 -;تاريخ تفسير;صفحه
(39-43)
[6]جلاليان،حبيب الله;تاريخ تفسيرقرآن كريم;صفحه
(70-77)
نام کتاب : فرهنگ نامه علوم قرآن نویسنده : دفتر تبلیغات اسلامی جلد : 1 صفحه : 4539