مفسّران طبقه سوم

مفسّران طبقه سوم

(طبقه سوم مفسّران نزد شيعه و اهل‌سنّت)

مفسّران طبقه سوم شيعه، بنا به تقسيم بندى کتاب مبانى و روش‌هاى تفسير، جمعى از اصحاب ائمه (ع) هستند که به تفسير يا تأليف تفسيرى شهرت دارند، افراد معروف اين طبقه عبارتند از:

1. ابوحمزه ثمالى (م 150ق) از اصحاب امام سجاد (ع) ؛

2. ابان بن تغلب (م 141 ق) از اصحاب امام سجاد (ع) ؛

3. ابوبصير يحيى بن قاسم اسدى (م 148 ق) از صحابه امام باقر (ع) و امام صادق (ع) ؛

4. حُصَين بن مخارق، از قدماى مؤلفان شيعه و از اصحاب امام صادق (ع) ؛

5. حسين بن سعيد، از اصحاب امام رضا (ع) ؛

6. على بن اسباط، از اصحاب امام رضا (ع) .

علامه طباطبايى (ره) مفسّران شيعه را در سه طبقه جا داده و طبقه سوم يعنى شيخ طوسى، ملاّصدرا، فيض کاشانى و… را ارباب علوم متفرقه دانسته است.

اما مفسران طبقه سوم اهل‌سنّت به لحاظ تقسيم‌بندى ششگانه علامه طباطبايى (ره) تابعان تابعان هستند؛ مانند ربيع بن انس، عبدالرحمان بن زيد بن اسلم، ابوصالح کلبى و….

روش ايشان اين بود که تفسير آيات را گاهى در شکل روايت از پيغمبراکرم (ص) يا صحابه نقل و گاهى معناى آيه را بدون نسبت دادن به کسى، به صورت اظهارنظر ايراد مى‌کردند. مفسران متأخر با اين اقوال معامله روايات نبوى کرده و آن‌ها را روايات موقوفه (رواياتى که مروىٌ‌عنه در آنها ذکر نشده باشد) شمرده‌اند.