مساوات (ادبيات)

مساوات (ادبيات)

(اداى مقصود با الفاظ مساوىِ عبارات متعارف)

از انواع اسلوب معانى، «مساوات» است که در مقابل «ايجاز» و «اطناب» قرار دارد. ايجاز، اداى مقصود به کمتر از عبارت متعارف، و اطناب، اداى مقصود به بيشتر از عبارت متعارف است.

سکاکى و برخي ديگر درباره وجود واسطه‌اى به نام مساوات ميان ايجاز و اطناب گفته‌اند: مساوات واسطه ميان ايجاز و اطناب است؛ ولى نه مذموم است و نه ممدوح؛ زيرا مساوات کلام متعارفى است مانند آن‌چه از عامه مردم صادر مى‌شود که در مقام بلاغت نيستند.

ابن‌اثير و عده‌اى گفته‌اند: ميان ايجاز و اطناب واسطه‌اى نيست؛ زيرا ايجاز، اداى مقصود با لفظ غيرزائد، و اطناب، اداى مقصود با لفظ زائد است.

برخى براى مساوات، اين آيه را مثال آورده‌اند:((وَلَا يَحِيقُ الْمَكْرُ السَّيِّئُ إِلَّا بِأَهْلِهِ...))(فاطر// 43) .