responsiveMenu
فرمت PDF شناسنامه فهرست
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
نام کتاب : فرهنگ نامه علوم قرآن نویسنده : دفتر تبلیغات اسلامی    جلد : 1  صفحه : 3893

قلب قرآن

سوره يس

(قلب قرآن)

(سى و ششمين سوره قرآن)

اين سوره با حروف مقطعه و نورانى((يس))آغاز و به همين اسم هم نامگذارى شده است. يکى از القاب پيامبر اکرم (ص) نيز «ياسين» است.

در اين سوره که روى سخنش با پيامبر (ص) است، پايه‌هاى سه‌گانه دين (توحيد، نبوت و معاد) مطرح و نيز حالت مردم در قبول و ردّ دعوت‌ها، و سرانجامِ مجرمان و پرهيزگاران را در قيامت بيان شده است.

خداوند در اين سوره نخست از مساله نبوت شروع كرده، حال مردم را در قبول و رد دعوت انبيا بيان مى‌كند كه نتيجه دعوت حق انبياء، احياى مردم است، و اين كه آنان در راه سعادت واقع شوند و حجت را بر مخالفين تمام كند، و به عبارت ديگر تكميل هر دو دسته مردم است، عده‌اى را در طريق سعادت، و جمعى را در طريق شقاوت.

آن گاه بعد از بيان مساله نبوت به مساله توحيد منتقل مى‌شود، و آياتى چند از نشانه‌هاى وحدانيت خدا را برمى‌شمارد، و سپس به مساله معاد منتقل شده، زنده شدن مردم را در قيامت براى گرفتن جزا، و جداسازى مجرمين از متقين را بيان نموده سپس سرانجام حال هر يك از اين دو طايفه را توصيف مى‌كند. و در آخر دوباره به همان مطلبى كه آغاز كرده بود برگشته، خلاصه‌اى از اصول سه‌گانه را بيان، و بر آن‌ها استدلال مى‌كند و سوره را ختم مى‌نمايد.

و از آيات برجسته و بسيار علمى اين سوره آيه إِنَّما أَمْرُهُ إِذا أَرادَ شَيْئاً أَنْ يَقُولَ لَهُ كُنْ فَيَكُونُ فَسُبْحانَ الَّذِي بِيَدِهِ مَلَكُوتُ كُلِّ شَيْ‌ءٍ وَ إِلَيْهِ تُرْجَعُونَ است، پس اين سوره شانى عظيم دارد، چون هم متعرض اصول سه‌گانه است و هم شاخه‌هايى كه از آن اصول منشعب مى‌شود. رواياتي هم از طريق شيعه و سنى آمده كه فرمودند: براى هر چيزى قلبى است، و قلب قرآن سوره يس است.

ويژگي‌هاى سوره يس:

1. داراى 83 آيه به عدد کوفى، 82 آيه به عدد قاريان ديگر، 729 يا 733 کلمه و 3000 يا 3068 حرف است.

2. در ترتيب نزول، چهل و يکمين و در مصحف شريف سى و ششمين سوره است.

3. پس از سوره جن و پيش از سوره فرقان قرار دارد.

4. مکى است؛ جز آيه 45 که مدنى است.

5. از نظر کمّيّت از سور مثانى، و شامل حدود يک حزب قرآن است.

6. نوزدهمين سوره‌اى است که با حروف مقطعه آغاز شده است.

7. گروهى از مفسران معتقدند در اين سوره نسخى واقع نشده است؛ در مقابل، دسته‌اى ديگر گفته‌اند يک آيه از اين سوره نسخ شده است.

مهم ترين مطالب سوره يس:

1. بيان عظمت و اهميت قرآن در قالب سوگند به آن؛

2. رسالت و نبوت عامه و خاصه؛

3. داستان پيامبران شهر انطاکيه و شخصى که براى ارشاد به آن ديار رفت؛

4. خداشناسى و نشانه‌هاى قدرت و عظمت خداوند؛

5. رستاخيز و حشر و نشر و کيفيت زنده شدن مردگان؛

6. سخن گفتن اعضا و جوارح در قيامت؛

7. اراده تکوينى الهي.

نيز ر.ک: اسامى سوره يس.


[1]طباطبايي ، محمد حسين ، 1281 - 1360;الميزان في تفسير القرآن;جلد17;صفحه 62
[2]سيوطي ، عبد الرحمان بن ابي بكر ، 849 - 911ق.;الاتقان فى علوم القرآن;جلد1;صفحه 194و63و49و43
[3]مكارم شيرازي ، ناصر ، 1305 -;تفسير نمونه;جلد18;صفحه 307
[4]جمعي از محققان;علوم القرآن عندالمفسرين;جلد1;صفحه 315
[5]زركشي ، محمد بن بهادر ، 745 - 794ق;البرهان فى علوم القرآن(باحاشيه);جلد1;صفحه 193
[6]راميار ، محمود ، 1301 - 1363;تاريخ قرآن;صفحه 586
[7]هاشم زاده هريسي ، هاشم ، 1317 -;شناخت سوره هاى قرآن;صفحه (313-315)
[8]فيروز آبادي ، محمد بن يعقوب ، 729 - 817ق;بصائرذوى التمييزفى لطائف الكتاب العزيز;جلد1;صفحه 390
نام کتاب : فرهنگ نامه علوم قرآن نویسنده : دفتر تبلیغات اسلامی    جلد : 1  صفحه : 3893
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
فرمت PDF شناسنامه فهرست