نام کتاب : فرهنگ نامه علوم قرآن نویسنده : دفتر تبلیغات اسلامی جلد : 1 صفحه : 3838
قصه حضرت اسماعيل عليه السلام
قصه حضرت اسماعيل عليه السلام
(سرگذشت قرآنى حضرت اسماعيل (ع) نياى
قوم عرب)
حضرت اسماعيل (ع) فرزند حضرت ابراهيم
(ع) از پيامبران الهى است که نامش يازده بار در قرآن ذکر شده است. وى در زبان عبرانى
«يشمعيل» به معناى «خدا آواز او را مىشنود» خوانده شده است که ملقب به
«صادق الوعد» (مريم// 54) بود. مادر ايشان هاجر (کنيز ساره، همسر اول حضرت ابراهيم)
است. ساره پس از نااميدى از بچهدارشدن، هاجر را به همسرى حضرت ابراهيم (ع) درآورد؛
امّا پس از آبستن شدن هاجر، رابطه ساره با او تيره شد؛ ولى ساره نيز پس از مدتى صاحب
فرزندى به نام اسحاق شد. به هر حال، آتش غضب ساره، حضرت ابراهيم (ع) را ناگزير ساخت
هاجر و فرزندش اسماعيل (ع) را از منطقه شام دور سازد. حضرت ابراهيم (ع) نيز به فرمان
خداوند، آنان را به مکه، سرزمينى بى آب و علف کوچ داد و سپس خود به شام بازگشت.
از حوادث مهم زندگى حضرت اسماعيل (ع) همدستى او با حضرت ابراهيم (ع) در
بناى خانه کعبه بود که قرآن کريم در آيات 125 - 127 سوره بقره بهآن پرداخته است.
ماجراى ديگر، رؤياى حضرت ابراهيم (ع) مبنى بر قربانى کردن فرزند است که
سبب نگرانى حضرت ابراهيم (ع) شد؛ و اسماعيل (ع) آن نگرانى را از دل پدر زدود و او را
به اطاعت فرمان الهى ترغيب کرد؛ امّا هنگامى که ابراهيم (ع) کارد بر گلوى اسماعيل نهاد،
آواى غيبى او را از ادامه کار بازداشت و فرمان آمد در مقابل صبر و درستکارى ايشان،
گوسفندى را فديه کند.
حضرت اسحاق (ع) ، در تورات، ذبيح معرفى شده است؛ اما در آيات 102 -
107 سوره صافات داستان بشارت به تولد اسحاق پس از گزارش ذبيح بودن اسماعيل آمده است.
منابع روايي، سن اسماعيل هنگام مرگ را 130 سال و حتى بيشتر نوشته و آوردهاند
پس از مرگ، پيکر او در ناحيه «حجر» در کنار مدفن مادرش هاجر به خاک سپرده شد.
[1]موسوي بجنوردي ، محمد كاظم ، 1321 -;دائرة
المعارف بزرگ اسلامى;جلد8;صفحه 628
[2]خزائلي،محمد،1292-1353;اعلام القرآن;صفحه
129
[3]خرمشاهي ، بهاء الدين ، 1324 -;دانش نامه
قرآن وقرآن پژوهى;جلد1;صفحه 226
[4]هاكس ، جيمز;قاموس كتاب مقدس;صفحه 51و4
نام کتاب : فرهنگ نامه علوم قرآن نویسنده : دفتر تبلیغات اسلامی جلد : 1 صفحه : 3838