قصد مبالغه و بلاغت

قصد مبالغه و بلاغت

(يکى از اغراض استعمال کنايه)

يکى از اسباب کنايه، قصد مبالغه و بلاغت است؛ مانند:

1. (أَوَمَن يُنَشَّأُ فِى الْحِلْيَةِ وَهُوَ فِى الْخِصَامِ غَيْرُ مُبِينٍ) ؛ «آيا کسى را که در لابه‌لاى زينت پرورش مى‌يابد و هنگام جدال، قادر به تبيين مقصود خود نيست (فرزند خدا مى‌خوانند؟ !) » (زخرف// 18) .

اين آيه کنايه از زنان است که در پيرايه زيور و زينت پرورش مى‌يابند و اين عمل، آنان را از دقت نظر در امور مهم بازمى‌دارد. اگر از آن‌ها با لفظ «نساء» نام مى‌برد، اين مطلب از آن استفاده نمى‌شد و مقصود واقعى، نفى اين اوصاف از ملائکه است.

2.((وَقَالَتِ الْيَهُودُ يَدُ اللّهِ مَغْلُولَةٌ))(مائده// 64) . اين‌جا قصد مبالغه در زشتى کلام يهوديان، و «مغلولة» کنايه از «بخل» است.

3.((بَلْ يَدَاهُ مَبْسُوطَتَانِ))(مائده// 64) که کنايه از کرم خداوند و قصد مبالغه در سخاوت و بخشندگى او است.