نام کتاب : فرهنگ نامه علوم قرآن نویسنده : دفتر تبلیغات اسلامی جلد : 1 صفحه : 3541
غلو ادبي قرّا
غلو ادبي قرّا
(تکيه قاريان بر استنباطهاى ادبى خويش؛
از عوامل اختلاف قرائات)
يکى از عوامل مؤثر در پيداشدن اختلاف
قرائتها، اطلاعات و معلومات ادبى برخى از قاريان بوده است که با خودپسندى و اتکا بر
معلومات خويش و بر پايه قواعد مقبول آنان در ادبيات عرب قرائت خاصى را اختيار کردهاند؛
هرچند آن قرائت، شاذ و برخلاف مشهور يا مخالف با رسمالخط باشد.
از ميان آنها ابوبکر عطاء شاگرد ابنشنبوذ
است که دانشمندترين مردم زمان خود در نحو و قرائت به شمار مىرفت؛ لذا به قرائتهاى
مشهور و آنچه از طريق نقل وارد شده بود توجهى نداشت و قرائتى را مىپذيرفت که خود
او آن را صحيح و با سياق و معناى آيه مناسب ميدانست.
وى کلمه «نَجِيّاً» در آيه((فَلَمَّا اسْتَيْأَسُواْ
مِنْهُ خَلَصُواْ نَجِيًّا))(يوسف// 80) را
«نجبا» مىخواند که مورد اعتراض شديد فقها و حاکم وقت قرار گرفت.
اکثر قرائتهاى دانشمندان علم نحو مانند کسايى را که قرائتى اختيار مىکردند
ميتوان مبتنى بر همين عامل (خودپسندى و اتکا به معلومات شخصى) دانست.
بسيارى از دانشمندان علم نحو و اديبان عرب، قاريان را به کمى معلومات ادبى
و خطا در قرائت متهم مىکردند و بر قرائتهاى آنان که با قواعد زبان عرب مخالف بود
خط بطلان مىکشيدند.
[1]معرفت ، محمد هادي ، 1309 -1385.;التمهيد
فى علوم القرآن;جلد2;صفحه 31
نام کتاب : فرهنگ نامه علوم قرآن نویسنده : دفتر تبلیغات اسلامی جلد : 1 صفحه : 3541