عرائس قرآن

عرائس قرآن

(سُوَر حواميم يا سُوَر مسبّحات)

عرائس القرآن وصفي است براي دسته‌اي از سوره‌هاي قرآن. سخاوي در کتاب(جمال القرّاء)دو قول در تعيين مصاديق آن ذکر مي‌کند. قول اول از زِرّ بن حُبَيش است که مي‌گويد: در مسجد جامع کوفه تمام قرآن را بر امام علي (ع) قرائت کردم، و چون به سُوَر حواميم رسيدم آن حضرت فرمودند: ‌اي زِرّ به عرائس القرآن رسيدي.

قول دوم را از بعض ائمّه سلف نقل مي‌کند که: در قرآن ميادين، بساتين، مقاصير، عرائس، ديابيج و رياض موجود است. ميادين قرآن، سوره هايي است که با الم آغاز مي‌شود. بساتين قرآن، سوره هايي است که با الر آغاز مي‌شود. مقاصير قرآن، سوره‌هاي حامدات، و عرائس قرآن، سُوَر مسبّحات‌، و ديابيج قرآن سُوَر حم، و رياض القرآن سُوَر مفصّل‌اند.

مَيادين جمع ميدان، و بساتين، جمع بُستان و مُعَرَّبِ بوستان، و سور حامدات يعني سوره هايي که با ماده‌اي از « حمد » آغاز ميشود، و مقاصير، جمع مقصوره و بمعني رواق و ايوان يا شبستان، و عرائس، جمع عروس، و ديابيج، جمع ديباج بمعني حرير و معرَّب ديبا، و رياض، جمع روضه و بمعني باغ و بوستان است.

سوره‌هاى حواميم هفت سوره‌اي است که با حروف مقطعه «حم» آغاز مى‌شوند و عبارتند از: مؤمن؛ فصّلت؛ شورى؛ زخرف؛ دخان؛ جاثيه؛ احقاف.

و سُوَر مسبّحات هفت سوره‌اي است که با کلمه‌اى از مصدر «سَبْح» آغاز مى‌شوند، و عبارتند از: إسراء؛ حديد؛ حشر؛ صف؛ جمعه؛ تغابن و أعلي.