responsiveMenu
فرمت PDF شناسنامه فهرست
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
نام کتاب : فرهنگ نامه علوم قرآن نویسنده : دفتر تبلیغات اسلامی    جلد : 1  صفحه : 3319

ضوابط قطعي مكي و مدني

ضوابط كلي مكي و مدني

(ضوابط قطعي مكي و مدني)

(ملاک‌هاى کلّى در تعيين هر يک از آيات و سوره‌هاى مکّى يا مدنى)

ويژگي‌هاى کلّى براى شناسايى آيات و سوره‌هاى مکّى و مدنى نزد دانشمندان علوم قرآنى به‌اين شرح است:

1. ضوابط و ويژگي‌هاى کلّى آيات و سوره‌هاى مکّي:

الف) سوره‌هاى داراى آيه سجده‌دار؛

ب) هر سوره‌اى که در آن لفظ «کَلاّ» به کار رفته باشد؛

ج) سوره‌هايى که در آن خطاب «يا أيّهاالناس» آمده و «يا أيّها الذين آمنوا» نيامده است؛ جز سوره حج که داراى خطاب «يا أيّها الذين آمنوا» است و در عين حال مکى است؛

د) سوره‌هايى (جز سوره بقره) که در آن داستان زندگى انبيا و امت‌هاى پيشين بيان شده است؛

هـ) هر سوره‌اى (جز سوره بقره) که در آن داستان آدم و ابليس آمده باشد؛

و) هر سوره‌اى (جز دو سوره بقره و آل‌عمران) که با حروف مقطعه آغاز مي‌شود.

اين شش ويژگى - جز موارد استثنا - نشانه‌هاى قطعى و کلّى سوره‌هاى مکّى است و قابل تخلف نيست.

2. ويژگي‌ها و ضوابط کلى و قطعى آيات و سوره‌هاى مدني:

الف) هر سوره که در آن فرمان جهاد و احکام آن باشد؛

ب) سوره‌هايى که در آن‌ها احکام و حدود، فرايض و حقوق، قوانين مدنى و اجتماعى و سياسى آمده باشد؛

ج) هر سوره‌اى که در آن از منافقان ياد و مذمّت شده باشد؛ جز سوره عنکبوت که مکى است؛

د) مجادله با اهل کتاب و دعوت آن‌ها به عدم تعصب و غلو در دينشان.

نيز ر.ک: ضوابط مکى و مدنى؛ ضوابط شايع مکى و مدنى.


[1]سخاوي ، علي بن محمد ، 558-643ق.;جمال القراء و كمال الاقراء;جلد1;صفحه (503-504)
[2]زركشي ، محمد بن بهادر ، 745 - 794ق;البرهان فى علوم القرآن(باحاشيه);جلد1;صفحه (187-190)
[3]حجتي ، محمد باقر ، 1311 -;پژوهشى درتاريخ قرآن كريم;صفحه (77-80)
[4]محيسن ،محمدسالم;فى رحاب القرآن;صفحه 65
[5]كمالي دزفولي ، علي ، 1292 -;شناخت قرآن;صفحه (296-297)
[6]صالح ، صبحي ، 1926 -;مباحث فى علوم القرآن;صفحه (181-182)
[7]راميار ، محمود ، 1301 - 1363;تاريخ قرآن;صفحه (604-609)
[8]جمعي از محققان;مجله رسالة القرآن(فصلنامه);جلد13;صفحه 25
نام کتاب : فرهنگ نامه علوم قرآن نویسنده : دفتر تبلیغات اسلامی    جلد : 1  صفحه : 3319
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
فرمت PDF شناسنامه فهرست