نام کتاب : فرهنگ نامه علوم قرآن نویسنده : دفتر تبلیغات اسلامی جلد : 1 صفحه : 321
آيه استخلاف
آيه استخلاف
(آيه 30 سوره بقره، در باره خليفه بودن
انسان بر زمين)
آيه 30 سوره بقره را آيه استخلاف
ناميدهاند:((وَإِذْ قَالَ رَبُّكَ لِلْمَلاَئِكَةِ
إِنِّى جَاعِلٌ فِى الأَرْضِ خَلِيفَةً)…) ؛ و چون پروردگار تو به فرشتگان گفت من در
زمين جانشينى خواهم گماشت .
خليفه به معناى جانشين است؛ ولى در اين که جانشينى
از چه کسى منظور است، مفسران احتمالات گوناگونى دادهاند. نظريه صحيح که بسيارى از
محققان آن را پذيرفتهاند اين است که مراد، خلافت الهى و نمايندگى خدا در زمين است.
اراده و خواست خداوند بر اين بود که روى زمين موجودى را بيافريند که نماينده او باشد؛
صفاتش پرتوى از صفات پروردگار، و مقام و شخصيتش برتر از فرشتگان باشد. چنين موجودى
بايد سهم وافرى از عقل و انديشه و ادراک، و استعداد ويژه داشته باشد که بتواند رهبرى
و پيشوايى موجودات زمينى را بر عهده گيرد؛ به عبارت ديگر، آفريده و مخلوقى باشد که
اوامر خداوند را اجرا کند.
[1]مكارم شيرازي ، ناصر ، 1305 -;تفسير نمونه;جلد1;صفحه
(171-172)
[2]جمعي از محققان;مجله رسالة القرآن(فصلنامه);جلد9;صفحه
221
[3]منصور ، عبدالحميد يوسف;نيل الخيرات فى
القراءات العشرة;جلد1;صفحه 114
[4]فخر رازي ، محمد بن عمر ، 544 - 606ق.;التفسيرالكبير;جلد2;صفحه
165
نام کتاب : فرهنگ نامه علوم قرآن نویسنده : دفتر تبلیغات اسلامی جلد : 1 صفحه : 321