سيّد سوره بقره

آية‌ الكرسي

(سيّد سوره بقره)

(آيه 255 سوره بقره، اشاره کننده به «کرسى خداوند»)

آيه 255 سوره بقره را آية‌الکرسي مى‌گويند. به عقيده برخى از مفسران و با توجه به برخى از روايات، آيات 256 و 257 از همين سوره نيز جزء آية‌الکرسى است؛ ولى منابع اصيل و کهن آن را تأييد نمى‌کنند، به ويژه با ملاحظه اينکه در برخي احاديث هم اشاره به «پنجاه کلمه» و «يکصد و هفتاد حرف» شده، و نيز «کرسي» در همان آيه 255 سوره بقره آمده و معناي اين دو آيه موقوف بر هم نيست. در بحارالأنوار هم در حديثي که از امالي شيخ طوسي نقل مي‌کند، تصريح دارد که حضرت علي (ع) آية الکرسي را از «الله لا اله …» آغاز و به «هو العلي العظيم» ختم کرد.

علت اشتهار اين آيه به آية‌الکرسي ذکر کرسى خداوند در اين آيه است:((وَسِعَ كُرْسِيُّهُ السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضَ) ؛ )كرسى او آسمانها و زمين را در بر گرفته.

طبق برخى از روايات پيامبر اکرم (ص) نام گذارى اين آيه به آية‌الکرسي، در زمان خود آن حضرت بوده است. در تفسير عياشي از امام صادق (ع) نقل شده است که ابوذر از پيامبر (ص) پرسيد: برترين آياتى که بر شما نازل شده کدام است؟ فرمود: آية‌الکرسي.

براى واژه کرسى مانند واژه عرش دو معنا شده است؛ تخت و سرير و علم و عظمت و احاطه و قدرت الهي که اکثر مفسران معناى دوم را مناسب مى‌دانند.

امام صادق (ع) کرسي را علم اختصاصى خداوند مي‌داند که هيچ کس (حتّى انبيا) بر آن آگاهى نمى‌يابد.

بر اساس بعضى از روايات، اسم اعظم الهى در آية‌الکرسى است.