responsiveMenu
فرمت PDF شناسنامه فهرست
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
نام کتاب : فرهنگ نامه علوم قرآن نویسنده : دفتر تبلیغات اسلامی    جلد : 1  صفحه : 2938

سوره شانزدهم قرآن

سوره نحل

(سوره شانزدهم قرآن)

(شانزدهمين سوره قرآن)

زنبور عسل و خانه‌سازى آن در کوه و تهيه عسل از ميوه‌ها و گل‌ها و شفابخش بودن عسل و الهام خدايى به زنبور در اين تدبيرها و نقشه‌ها، در آيات 68 و 69 اين سوره بيان شده است؛ به‌اين دليل سوره را «نحل» ناميده‌اند.

نام ديگر اين سوره «نِعَم» و «نعيم» است؛ زيرا نعمت‌هاى فراوان زمينى و آسمانى خدا، وحى، بعثت، قيامت، بطلان عقايد مشرکان، کيفر اقوام واز ديگر موضوعات اين سوره است.

غرض سوره امر به صبر و وعده نيکو بر صبر در راه خدا و خبر دادن به نزديك شدن امر خداست، كه عبارتست از: غلبه دين حق بر باطل و بر كفار، كه خداى تعالى اين معنا را با بيان اين كه: تنها خداى تعالى اله معبود است نه ديگرى چون تدبير عالم مانند خلقتش قائم به او است و نيز همه نعمت‌ها به او منتهى مى‌گردد و هيچ يك از آنها مصنوع غير او نيست نتيجه مى‌گيرد. پس واجب است همان خدا به تنهايى عبادت شود.

و همچنين با بيان اينكه: دين حق از خدا است پس واجب است كه غير دين او دينى و قانونى ديگر تشريع نشود و باز با بيان امورى از دين الهى، توضيح مى‌دهد.

اين، آن غرضى است كه معظم آيات اين سوره آن را دنبال نموده و با بيان‌هاى مختلفى تعقيب مى‌نمايد، در ضمن بيان اين غرض، آياتى هم هست كه مساله هجرت و پاره‌اى مطالب مناسب با آن را ايراد مى‌نمايد.

ويژگي‌هاى سوره نحل:

1. اين سوره 128 آيه، 2840 کلمه و 7707 حرف دارد.

2. هفتادمين سوره در ترتيب نزول، و شانزدهمين سوره در مصحف شريف است.

3. پس از سوره کهف و پيش از سوره نوح در مکه نازل شد؛ به جز سه آيه آخر آن؛ ولى برخى از مفسران معتقدند چهل آيه اول اين سوره در مکه و بقيه در مدينه نازل شده است.

4. از نظر کميت از سُوَر مئين است.

5. آيه 49 آن سجده مستحب دارد.

6. سه يا چهار آيه منسوخ دارد.

حرمت شراب، گوشت ميته، گوشت خوک، خوردن خون، گوشت حيوانى که بدون ذکر نام خدا ذبح شود، جواز اکل محرمات در صورت اضطرار، استعاذه در تلاوت قرآن و وجوب عمل به عقود و قراردادها، احکام فقهى اين سوره‌ است.

مطالب سوره نحل:

1. زندگى زنبور عسل و فوايد عسل؛

2. ذکر نعمت‌هاى خداوند همانند انواع طيّبات، گياهان، ميوه‌ها و؛

3. خداشناسي؛

4. معاد و بهشت و جهنم؛

5. هجرت و جهاد؛

6. بعثت انبيا و اهداف آنان.


[1]سخاوي ، علي بن محمد ، 558-643ق.;جمال القراء و كمال الاقراء;جلد1;صفحه 444و180
[2]فيروز آبادي ، محمد بن يعقوب ، 729 - 817ق;بصائرذوى التمييزفى لطائف الكتاب العزيز;جلد1;صفحه 278
[3]راميار ، محمود ، 1301 - 1363;تاريخ قرآن;صفحه 584
[4]سيوطي ، عبد الرحمان بن ابي بكر ، 849 - 911ق.;الاتقان فى علوم القرآن;جلد1;صفحه 44
[5]جمعي از محققان;علوم القرآن عندالمفسرين;جلد1;صفحه 316
[6]هاشم زاده هريسي ، هاشم ، 1317 -;شناخت سوره هاى قرآن;صفحه 214
[7]مكارم شيرازي ، ناصر ، 1305 -;تفسير نمونه;جلد11;صفحه 147
[8]طباطبايي ، محمد حسين ، 1281 - 1360;الميزان في تفسير القرآن;جلد12;صفحه 202
[9]زركشي ، محمد بن بهادر ، 745 - 794ق;البرهان فى علوم القرآن(باحاشيه);جلد1;صفحه 193
نام کتاب : فرهنگ نامه علوم قرآن نویسنده : دفتر تبلیغات اسلامی    جلد : 1  صفحه : 2938
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
فرمت PDF شناسنامه فهرست