نام کتاب : فرهنگ نامه علوم قرآن نویسنده : دفتر تبلیغات اسلامی جلد : 1 صفحه : 283
آيه 111 اِسراء
آيه عِزّ
(آيه 111 اِسراء)
(آيه 111 اِسراء، در باره عزّت خداوند
و نفى فرزند، شريک و دوست براى او)
به آيه 111 سوره اسراء آيه عز
يا آيه عزت مىگويند:((وَقُلِ
الْحَمْدُ لِلّهِ الَّذِى لَمْ يَتَّخِذْ وَلَدًا وَلَم يَكُن لَّهُ شَرِيكٌ فِى الْمُلْكِ
وَلَمْ يَكُن لَّهُ وَلِيٌّ مِّنَ الذُّلَّ وَكَبِّرْهُ تَكْبِيرًا) ؛ )و بگو
ستايش خدايى را كه نه فرزندى گرفته و نه در جهاندارى شريكى دارد و نه خوار بوده كه
[نياز به] دوستى داشته باشد و او را بسيار بزرگ شمار .
سيوطى در الدرالمنثور به نقل از احمد
و طبرانى از معاذ بن انس روايت کرده است که گفت: رسول خدا (ص) فرمود: آيه((وَقُلِ الْحَمْدُ لِلّهِ الَّذِى لَمْ يَتَّخِذْ
وَلَدًا)…)()آيه عزت است. در اين آيه به سه مورد
از صفات خدا اشاره شده است:
1. نفى فرزند: داشتن فرزند دليل بر نياز، جسمانى بودن و شبيه و نظيرداشتن
است.
2. نفى شريک: وجود شريک دليل بر محدوديت قدرت و حکومت يا عجز و ناتوانى
است.
3. نفى ولى و حامى در برابر مشکلات و شکستها: نفى اين صفت نيز از خداوند
بزرگ و بىنهايت بديهى است.
مرحوم طبرسى از برخى مفسّران نقل مىکند که اين آيه ناظر به نفى اعتقاد
انحرافى سه گروه است:
1. مسيحيان و يهوديان که براى خدا فرزند قائل بودند؛
2. مشرکان عرب که براى او شريکى مىپنداشتند؛
3. ستارهپرستان و مجوسيان که براى خداوند ياور قائل بودند.
[1]سيوطي ، عبد الرحمان بن ابي بكر ،
849 - 911ق.;الاتقان فى علوم القرآن;جلد1;صفحه 201
[2]مكارم شيرازي ، ناصر ، 1305 -;تفسير نمونه;جلد12;صفحه
330
[3]منصور ، عبدالحميد يوسف;نيل الخيرات فى
القراءات العشرة;جلد13;صفحه 226
[4]فخر رازي ، محمد بن عمر ، 544 - 606ق.;التفسيرالكبير;جلد21;صفحه
(69-72)
نام کتاب : فرهنگ نامه علوم قرآن نویسنده : دفتر تبلیغات اسلامی جلد : 1 صفحه : 283