responsiveMenu
فرمت PDF شناسنامه فهرست
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
نام کتاب : فرهنگ نامه علوم قرآن نویسنده : دفتر تبلیغات اسلامی    جلد : 1  صفحه : 2788

سوره انفكاك

سوره بيّنه

(سوره انفكاك)

(نود و هشتمين سوره قرآن)

«بَيِّنه» به معناى دليل روشن و حجت آشکار است. اين سوره بيانگر رسالت عام پيامبر (ص) درباره مشرکان، يهود و نصارى و ساير اهل کتاب و دعوت او از همه بشر به آيين حقّ است؛ و صلاح جامعه انسانى را در سايه اعتقاد و عمل، و گرايش مشرکان و اهل کتاب به ايمان توحيدى را در سايه آمدن «بينه» مى‌داند و خود حضرت محمد (ص) نمونه و مصداقى از اين حجّت آشکار براى انديشه‌ها و اديان است؛ به همين جهت «بيّنه» نام سوره شده است.

براساس اين سوره، عموميت رسالت آن جناب مقتضاى سنت الهى، يعنى سنت هدايت است، همان سنتى كه در بيان آن فرموده: إِنَّا هَدَيْناهُ السَّبِيلَ إِمَّا شاكِراً وَ إِمَّا كَفُوراً، وَ إِنْ مِنْ أُمَّةٍ إِلَّا خَلا فِيها نَذِيرٌ و بر عموميت دعوت آن جناب استدلال كرده، به اينكه دعوت آن حضرت متضمن صلاح مجتمع انسانى است، عقايد و اعمال افراد و جوامع را صالح مى‌سازد.

ويژگي‌هاى سوره بيّنه:

1. هشت آيه به عدد اکثر مکتب‌هاى تفسيري، نُه آيه به عدد بصري، 94 يا 74 کلمه و 392، 399 يا 404 حرف دارد.

2. يکصدمين سوره در ترتيب نزول، و نود و هشتمين سوره در مصحف شريف است و پس از سوره طلاق و پيش از سوره حشر نازل شد.

3. برخي بر اين باورند اين سوره هم با نزول در مكه مى‌سازد و هم نزول در مدينه، هر چند كه از نظر سياق به مدنى بودن شبيه‌تر است. و عده‌اي معتقدند اين سوره يکباره و به طور مجموع در مدينه فرود آمده است و آيه مکى ندارد. برخى مفسران، اين سوره را مکى دانسته‌؛ ولي مخالفان مي‌گويند: اين نظر، مخالف محتوا و سياق آيات سوره بيّنه است؛ چون آيات اين سوره نسبتاً طولانى و بلند است.

4. از نظر کميت از سور مفصّل و در گروه اوساط قرار گرفته است.

5. نسخى در آيات آن نيست.

اين سوره نام‌هاى ديگرى مانند لم يکن، اهل کتاب، قيامت، قيّمه و بريّه دارد.

محتواى سوره بيّنه:

1. درخواست برهان و بيّنه از رسول خدا (ص) و انکار و کفر ورزيدن مشرکان پس از ارائه بيّنه و برهان؛

2. تقسيم مشرکان به گروه عنودى که در کفر فرورفته و جايگاه آنان جهنم است و گروه ايمان آورده که به بهشت برين نائل خواهند شد.


[1]فيروز آبادي ، محمد بن يعقوب ، 729 - 817ق;بصائرذوى التمييزفى لطائف الكتاب العزيز;جلد1;صفحه 533
[2]هاشم زاده هريسي ، هاشم ، 1317 -;شناخت سوره هاى قرآن;صفحه 575و574
[3]مكارم شيرازي ، ناصر ، 1305 -;تفسير نمونه;جلد27;صفحه 195
[4]راميار ، محمود ، 1301 - 1363;تاريخ قرآن;صفحه 590
[5]جمعي از محققان;علوم القرآن عندالمفسرين;جلد1;صفحه 317
[6]سيوطي ، عبد الرحمان بن ابي بكر ، 849 - 911ق.;الاتقان فى علوم القرآن;جلد1;صفحه 196
نام کتاب : فرهنگ نامه علوم قرآن نویسنده : دفتر تبلیغات اسلامی    جلد : 1  صفحه : 2788
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
فرمت PDF شناسنامه فهرست