نام کتاب : فرهنگ نامه علوم قرآن نویسنده : دفتر تبلیغات اسلامی جلد : 1 صفحه : 2682
سوره 063
سوره منافقون
(سوره 063)
(شصت و سومين
سوره قرآن)
«منافق» به معناى دوچهره است. اين سوره به تشريح
اخلاق و شيوههاى منافقان و ويژگيهاى روانى آنان و نيز توطئهها و دروغ پردازى هاي
ايشان پرداخته، از آنها به «دشمنانى سرسخت» تعبير کرده و مسلمانان را از آنها برحذر
داشته است؛ به اين دليل و به دليل ذکر واژه «منافقون» در آيه اول، چنين نامى را براى
سوره برگزيدهاند.
اين سوره
در نماز جمعه خوانده مىشود تا مسلمانان با يادآورى نقش منافقانه دشمنان، هميشه آگاهى
خود را حفظ کنند. و مؤمنين را نصيحت مىكند از كارهايى كه سرانجامش نفاق است بپرهيزند،
تا به هلاكت نفاق دچار نگردند، و كارشان به آتش دوزخ منجر نشود. اين سوره در مدينه
نازل شده است.
ويژگيهاى سوره منافقون:
1. يازده آيه، 180 کلمه و 766 يا 776 حرف دارد.
2. در ترتيب نزول، يکصد و چهارمين و در مصحف شريف
شصت و سومين سوره قرآن است.
3. پس از سوره حج و پيش از سوره مجادله در مدينه
پس از هجرت نازل شد و هيچ آيه مکى ندارد.
4. از نظر کمّيّت از سورههاى مفصّل و از نوع
طوال آن و شامل بخشى از يک حزب قرآن است.
5. دومين سوره از سُوَر زمانيه است که با کلمه
«إذا» آغاز مىشود.
6. آيه منسوخ ندارد؛ امّا يک آيه ناسخ در آن هست.
مهمترين موضوعات اين سوره:
1. نشانههاى منافقان؛
2. مراقبت دائم و کنترل توطئههاى منافقان؛
3. عوامل غفلت از ياد خدا؛
4. انفاق در راه خدا.
[1]طباطبايي ، محمد
حسين ، 1281 - 1360;الميزان في تفسير القرآن;جلد19;صفحه 278
[2]جمعي از محققان;علوم
القرآن عندالمفسرين;جلد1;صفحه 317
[3]زركشي ، محمد
بن بهادر ، 745 - 794ق;البرهان فى علوم القرآن(باحاشيه);جلد1;صفحه 194
[4]مكارم شيرازي
، ناصر ، 1305 -;تفسير نمونه;جلد24;صفحه 141
[5]فيروز آبادي
، محمد بن يعقوب ، 729 - 817ق;بصائرذوى التمييزفى لطائف الكتاب العزيز;جلد1;صفحه
465
نام کتاب : فرهنگ نامه علوم قرآن نویسنده : دفتر تبلیغات اسلامی جلد : 1 صفحه : 2682